Op school worden kinderen gevormd. Ze worden er niet alleen opgeleid voor de arbeidsmarkt, maar leren ook wat het is om een burger in een rechtsstaat te zijn. Hoe reageer ik als ik ruzie heb met mijn buurman? Wat als ik me aangevallen voel door een mening of het gedrag van iemand anders? Op school moeten leerlingen antwoorden vinden op zulke vragen. Dat gebeurt nu nog te weinig: Nederlandse jongeren scoren internationaal slecht op het gebied van burgerschap, kennis van democratische principes en mensenrechten. Al enkele jaren wijzen onderzoeksresultaten ons op de achterstand die onze jeugd op dit vlak heeft ten opzichte van leeftijdsgenoten in andere landen. Daarom moeten we burgerschapsonderwijs hoog op de agenda zetten, zowel in de politiek als op school.

Minder jongeren hebben het afgelopen jaar hun school verlaten zonder diploma. Dat is mooi nieuws. Een opleiding afronden en een diploma behalen geeft jongeren uitzicht op een baan en een mooie toekomt, een toekomst die zonder diploma heel wat minder rooskleurig is.

Promovendi krijgen, als het aan het kabinet ligt, straks alleen nog maar een studiebeurs. Ik vraag me af hoe de staatssecretaris dat denkt te rijmen met de ambitie om op onderzoeksgebied toonaangevend te zijn. Ik vrees dat veelbelovende promovendi zonder behoorlijk salaris genoodzaakt zijn naar het buitenland uit te wijken, terwijl juist zij een fundamentele bijdrage aan de Nederlandse universiteiten leveren. Je hoeft geen bolleboos te zijn om te zien dat deze ‘braindrain’ funest zou zijn voor Nederland. Ik roep de bewindsman daarom met klem op een streep te zetten door deze voorgenomen bezuiniging op talent.