‘We hebben als kiezers gefaald’

Bij alle debatten over de toeslagenaffaire bleef de afgelopen week een verantwoordelijke buiten schot: de kiezer. “Wij hebben als kiezers gefaald”, concludeert Druktemaker Pieter Derks. “We hebben signalen gemist, waarschuwingen in de wind geslagen, verkeerde keuzes gemaakt en onze blik afgewend op cruciale momenten. We hadden het natuurlijk al in 2007 kunnen weten toen een rechter bepaalde dat ene Mark Rutte zich schuldig had gemaakt aan het aanzetten tot discriminatie omdat hij als staatssecretaris gemeenten had opgeroepen om alle Somaliërs te traceren en op fraude te controleren.”

“Maar we zijn er als een blok voor gevallen. Niet per se voor deze man alleen, maar voor het hele wereldbeeld dat hij vertegenwoordigt. Het feit dat de komende verkiezingen een tweestrijd dreigen te worden tussen een HR-manager van Unilever en een partner van McKinsey laat zien dat we als kiezer nog niet van al onze fouten geleerd hebben. We hebben ons in slaap laten sussen door hun onuitgesproken opvattingen. We hebben enthousiast gestemd op partijen die uitgaan van het idee dat succes je eigen verdienste is en dus pech je eigen schuld.”

“We zijn gaan geloven in het idee van winnaars en verliezers. In dat het goed is om mensen in de bijstand verplicht onbetaald werk te laten doen – hadden ze maar niet in de bijstand moeten belanden. En dat het redelijk is om mensen met een handicap onder het minimumloon te betalen, want ze zijn nu eenmaal minder productief. En dat het goed is om mensen op de Middellandse Zee te laten verdrinken, want anders komen ze aan land. We gingen er enthousiast in mee, omdat we dachten dat het niet over ons ging. Omdat we ons vrolijk lieten wijsmaken dat onze woningnood niks te maken had met wanbeleid maar met dat Syrische gezin dat onderdak zocht.”

“We hebben als kiezers de verkeerde dingen beloond. Het etnisch profileren bij de Belastingdienst was geen toeval, maar ook een beetje onze schuld. We hebben racisme zo normaal gemaakt dat we bij de komende verkiezingen op de rechterflank keuze hebben uit geïnstitutionaliseerd racisme, antisemitisch racisme, daarvan afgesplitst racisme dat door sommige journalisten al als de beschaafde versie werd omschreven én natuurlijk nog het gezellige oer-Hollandse racisme van samen in de kroeg ‘minder, minder’ scanderen.”