Aftappen niet opgebiecht aan commissie stiekem

De zogenoemde ‘commissie stiekem’, waarin fractieleiders uit de Tweede Kamer vertrouwelijk worden bijgepraat over veiligheidszaken, heeft laten weten zich ‘niet geïnformeerd’ te achten over de rol van de Nederlandse inlichtingendiensten bij het aftappen van 1,8 miljoen metadata telefoongegevens. Hiermee reageerden de fractievoorzitters op berichtgeving in NRC Handelsblad, waaruit zou blijken dat zij op 12 december vorig jaar reeds vertrouwelijk waren bijgepraat door minister Plasterk. De minister van Binnenlandse Zaken schoof de verantwoordelijkheid voor het tappen eerder nog in Amerikaanse schoenen en kwam pas op 4 februari met het echte verhaal naar buiten.

Update 20.00 uur: De commissie stiekem kwam dinsdag bijna 1,5 uur bijeen om te praten over het lekken van geheimen naar NRC Handelsblad, nadat spanningen tussen de fractievoorzitters hoog waren opgelopen. CDA-leider Sybrand Buma noemde uitspraken van PvdA-leider Samsom over de commissie ‘ongelofelijk stom’, waarop Samsom verhaal haalde bij Buma.

Samsom zei het te betreuren dat informatie uit de commissie stiekem is gelekt, ongeacht of die informatie klopt. Het lekken uit de commissie zou in elk geval ‘nooit’ door hemzelf zijn gebeurd. De fractievoorzitters hebben afspraken gemaakt om te voorkomen dat er opnieuw wordt gelekt.

Eerder

Dat Nederland 1,8 miljoen belgegevens aan de Amerikaanse afluisterdienst NSA heeft doorgespeeld, is wel degelijk besproken met de oppositiepartijen. Dat blijkt uit een reconstructie van NRC Handelsblad. In de ‘commissie-stiekem’ hebben alle fractievoorzitters de vertrouwelijke informatie gekregen. Desondanks diende D66-leider Alexander Pechtold vorige week een motie van wantrouwen in tegen minister Plasterk, vanwege het niet informeren van de Tweede Kamer.

Uit een reconstructie van NRC blijkt nu dat minister van Defensie Jeanine Hennis samen met een van haar ambtenaren op 12 december in de commissie-stiekem heeft gemeld dat de belgegevens door de eigen inlichtingendiensten zijn verzameld en met de NSA zijn gedeeld. Ook minister Plasterk was daarbij aanwezig. Volgens de oppositie was het politieke belang van de informatie die op dat moment werd gedeeld, niet duidelijk. Ook werd de link met de eerdere publieke uitlatingen van minister Plasterk, die had gezegd dat de NSA 1,8 miljoen beldata van Nederlandse gesprekken had verzameld, niet gelegd. “Door niet te zeggen dat het om een correctie van een eerder kabinetsstandpunt ging, ontging de politieke lading van de mededeling veel leden van de commissie”, schrijft NRC.

Acht oppositiepartijen onder leiding van D66-leider Pechtold, dienden vorige week een motie van wantrouwen in tegen minister Plasterk. Hem werd verweten de Tweede Kamer niet te hebben geïnformeerd over de werkelijke herkomst van de beldata, terwijl hij daar al maanden van op de hoogte was. “Met die motie impliceerden de acht dat zij ook niet in de vertrouwelijke commissie over de inlichtingendiensten waren bijgepraat”, aldus NRC.