Ai Wei Wei maande Ramsey Nasr tot actie

Naar nu blijkt heeft de Dichter des Vaderlands Ramsey Nasr tijdens de omstreden boekenbeurs in China een bezoek gebracht aan de beroemdste dissident, de kunstenaar Ai Wei Wei.

Nasr en andere Nederlandse schrijvers kwamen onder vuur te liggen omdat ze weigerden deel te nemen aan een protestactie van Amnesty International. Nasr sprak zich in de Volkskrant uit tegen die actie, het openlijk dragen van een speldje. De dichter had van Chinezen begrepen dat het beter is in stilte actie te voeren omdat de dissidenten anders nog meer in de problemen komen.

Vrij Nederland publiceert deze week een verslag van Nasr over zijn bezoek aan de kunstenaar Ai Wei Wei. Hij legde aan de man die eerder dit jaar ‘verdween’ en weken doorbracht in een gevangenis de vraag voor hoe de Chinese dictatuur het beste bestreden kan worden. Hadden de Nederlandse schrijvers meer kunnen en moeten doen?

Zijn stem is minder zwaar dan ik had verwacht: ‘Allereerst, het is belangrijk dat er eindelijk een kans is om te communiceren met de Chinezen en dat je dus niet gewoon bot kritiek wilt leveren. Dat is goed. Maar tegelijkertijd: waar wil je over communiceren? Als je in een land bent waar kunstenaars, schrijvers grote problemen hebben, worden opgesloten, constant achtervolgd, monddood gemaakt worden – dan moeten die problemen aangekaart worden. Omdat we dezelfde waarden delen.’ Hij kijkt me aan. ‘Ik denk dat je over deze waarden moeten discussiëren. En daar kun je niet omheen, je moet er iets over zeggen. Anders ga je er deel van uitmaken.’ Ai Weiwei is helder. Glashelder. Ik had… minder directheid verwacht. ‘Maar we hoopten op deze manier meer te bereiken,’ probeer ik. Ik begin over vensters op de buitenwereld. Hij is onverstoorbaar. ‘Het gaat om elementaire zaken: waarom zijn die allemaal verboden? Waarom mag je in China geen internet gebruiken? Geen Facebook, geen twitter? Waarom mogen sommige namen niet genoemd worden?’ Hij stopt recht voor mijn neus. Ik kijk omhoog vanuit mijn stoel. ‘Jij hebt je principes. Je kunt ze niet buigen. Want anders…’ Ik neem een slok van mijn warme water. Het hele gesprek vindt plaats in het duister. Het enige licht in deze tuin komt vanuit het kantoortje links. ‘…Anders is het ze toch gelukt,’ hoor ik hem zeggen. Het is hier merkwaardig stil. Ik weet niet meer zo goed wat te zeggen.

Vrij Nederland: Ramsey Nasr ontmoet Ai Weiwei in China: ‘Je moet er iets over zeggen’

Zie ook video: Ramsey Nasr discussieert in DWDD over Chinese reis

Wees openlijk: Volg Joop op Twitter , vind Joop leuk op Facebook