De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Akkoord EU: meer geld voor Nederland, minder voor klimaat, Orbán vrijuit
•
122 keer bekeken
• 
Na vier dagen onderhandelen hebben de regeringsleiders van de 27 EU-lidstaten dinsdagochtend om half zes een akkoord bereikt over de reddingsmaatregelen om de coronacrisis te bestrijden en de meerjarenbegroting van de EU. De top duurde veel langer dan gepland door het hardnekkig verzet van de zogeheten Vrekkige Vier (Nederland, Oostenrijk, Zweden en Denemarken) die werden aangevoerd door premier Mark Rutte. De oorspronkelijke plannen van bondskanselier Angela Merkel en president Emmanuel Macron zijn onder die druk afgezwakt. In de laatste onderhandelingen sneuvelden ook tientallen miljarden euro’s die waren uitgetrokken voor de overgang naar een groene en digitale economie.
Rutte komt thuis met een resultaat waarmee hij het in de komende verkiezingen kan opnemen tegen het anti-EU geluid van de rechtse populisten. Dat leek de afgelopen dagen zijn belangrijkste doelstelling, tot woede van andere lidstaten die klagen dat hij in Brussel vooral binnenlandse politiek zat te bedrijven. Nederland krijgt korting op de bijdrage aan de EU, de werknemersrechten van Italianen en Spanjaarden gaan er op achteruit, er komt minder geld beschikbaar voor het bestrijden van de klimaatcrisis en Viktor Orbán, de Hongaarse bondgenoot van Wilders en Baudet, gaat vrijuit. De maatregelen om het afbreken van de democratie in Hongarije door deze autocraat te bestraffen, zijn van tafel gehaald.
PvdA-Europarlementariër Kati Piri reageerde teleurgesteld:
GroenLinks-Europarlementslid Bas Eickhout stelt in een verklaring onder meer:
"“Een traag en onrechtvaardig economisch herstel uit de crisis, zoals tien jaar geleden, verzwakt Europa. Door de inzet op rechtse hervormingen en leningen in plaats van subsidies herhaalt Nederland de fouten die gemaakt zijn tijdens de vorige schuldencrisis.”"
De Volkskrant zet de Brusselse buit van Rutte en de Vrekkige Vier op een rijtje:
"Ze stemden uiteindelijk toch in omdat de andere lidstaten inzetten op 500 miljard euro subsidies. In ruil worden de kortingen van de ‘zuinige vier’ op hun EU-betalingen verhoogd. De korting voor Nederland stijgt van 1,6 miljard naar 1,9 miljard euro per jaar. Rutte kreeg ook voor elkaar dat de EU-landen een groter deel van de douaneheffingen die ze voor de EU heffen, zelf mogen houden. Dit scheelt Nederland enkele honderden miljoenen euro’s per jaar. Samen met de hogere korting is een dreigende tegenvaller op de EU-betalingen van 600 miljoen euro per jaar van de baan."
Voor de coronaherstelmaatregelen komt 750 miljard euro beschikbaar. Iets meer dan de helft daarvan, 390 miljard, wordt verstrekt in de vorm van subsidies die niet terugbetaald hoeven worden door de ontvangers. Rutte en zijn Vrekkige Vier wilden dat in eerste instantie voorkomen en hulp alleen in de vormen van leningen verstrekken. Andere landen hadden daar bezwaar tegen omdat het lenen van geld de problemen van de betreffende landen vergroot. Op aandringen van Rutte is opgenomen dat de financiële hulp stopgezet kan worden als de ontvangende landen onvoldoende ‘hervormingen’ doorvoeren, zoals het flexibiliseren van de arbeidsmarkt. In nood verkerende landen moeten ook eerst plannen presenteren voor de ‘hervormingen’ van hun sociaal beleid, anders komen ze niet eens in aanmerking voor hulp.
"Premier Mark Rutte benadrukte dinsdagochtend na de presentatie van het akkoord het belang van die methode, waarmee lidstaten „over en weer de vinger aan de pols kunnen houden”. Hij sprak tegen dat lidstaten hiermee vergaande zeggenschap krijgen over elkaars sociale beleid, en benadrukte dat de ‘noodrem’ alleen in uiterste gevallen gebruikt zal worden. „Het helpt de Commissie ook om extra druk uit te oefenen. De noodrem is er eigenlijk om niet te worden gebruikt.” In de passage over een zogeheten ‘rechtsstaattoets’, waarmee de Commissie lidstaten die de rechtsstaat ondermijnen kan korten op EU-gelden, is in de nacht van maandag op dinsdag nog behoorlijk gesnoeid. Onder druk van met name de Hongaarse premier Viktor Orbán is de tekst afgezwakt, hoewel nog steeds is afgesproken dat de Commissie met voorstellen zal komen om de rechtsstaat onderdeel van de evaluatie te maken. Premier Rutte ontkende dat het mechanisme is afgezwakt en sprak van een „soberder bewoording”. "
De nieuwe meerjarenbegroting van de EU krijgt een omvang van in totaal 1.074 miljard euro voor de komende zeven jaar (2021-2027). Dat komt neer op 153 miljard per jaar voor de hele EU met 446 miljoen inwoners, een bedrag dat ongeveer de helft is van de totale Nederlandse rijksbegroting.
De NOS meldt dat iedereen het akkoord prees.
"Premier Rutte sprak op een persconferentie van een “omvangrijk en goed pakket waarin de Nederlandse belangen goed zijn gewaarborgd”. (…) De Franse president Macron spreekt van een historisch akkoord dat goed is voor Europa. Volgens hem moesten er veel hobbels worden genomen, maar kan nu gezamenlijk de coronacrisis worden aangepakt. Ook de Duitse bondskanselier Merkel is tevreden. Zij zegt dat Europa laat zien dat het een sterk blok vormt, ook al zijn er grote verschillen tussen de landen."
Geen video? Klik hier.
De vraag is of het akkoord Nederland ook op lange termijn goed doet. De houding van Rutte, die eerder nog werd gezien als toekomstig Europees leider, is fel bekritiseerd en werd vergeleken met die van de Britten in de zwartste dagen van de Unie.
Geen video? Klik hier
Sommige landen suggereerden dat Nederland met zo’n opstelling de Unie beter kan verlaten. Nederland zal de EU overigens nog hard nodig hebben als vanaf eind dit jaar de Brexit een feit wordt. De Nederlandse economie wordt daardoor naar verwachting het zwaarst van alle lidstaten getroffen. Maar dat is iets voor na de volgende verkiezingen.
Praat mee
0/1500