Alleen het eigen gezicht wordt gered

De leiders van de EU hebben geen doortastend of overtuigend antwoord op de ramp die zich voltrekt aan de grens van het continent. Er wordt wat extra materieel ingezet maar dan vooral om te controleren in plaats van mensen te redden, constateren critici.

De regeringsleiders van de EU, waaronder een schaterende premier Rutte, kwamen bijeen om een reactie te bepalen op de honderden doden die vallen bij vluchtpogingen naar Europa. Er werd wat extra materieel toegezegd maar het bleef bij het minimale. De conservatieve Britse premier David Cameron, die eerder pleitte voor het afbouwen en stopzetten van reddingsoperaties, toonde zich bereid het oorlogsschip HMS Bulwark naar het rampgebied te sturen. Maar zijn draai van 180 graden gaat minder ver dan het lijkt. Het schip mag slechts twee maanden ingezet worden en alle vluchtelingen die gered worden, moeten afgezet worden in het toch al overbelaste Italië.

Premier Rutte, inmiddels wereldkampioen ontkennen en weglachen, toonde zich ook hier weer van zijn karakteristieke kant. Volgens de VVD-leider is er geen sprake van een Europees probleem. “Libië lag de laatste keer dat ik het checkte in Afrika, niet in Europa,” aldus de premier in het AD. Rutte vindt dat Nederland “al heel veel doet” en stelde daarom bij het bespreken van het redden van mensenlevens: “Mijn vraag is vooral wat andere landen gaan doen.”

Guy Verhofstadt, leider van de liberalen in het Europese Parlement, uit daarentegen forse kritiek op het feit dat de EU met 1 helikopter, 2 schepen en 7 vliegtuigen 2,5 miljoen vierkante kilometer Middellandse Zee in de gaten wil gaan houden. “Dat is zelfs voor de Belgische kust niet genoeg.”

De EU-leiders besloten de bestaande operatie Triton te versterken maar de aanpak oogst nauwelijks lof, schrijft NRC :

De mensenrechtenorganisaties vinden dat de EU de focus te veel legt op het verder sluiten van de grenzen en de aanpak van mensenhandelaren. In plaats daarvan zouden de hulporganisaties liever zien dat Brussel probeert de beweegredenen van asielzoekers om naar Europa te komen te veranderen. Amnesty International noemde de uitkomst tegenover ANP “halfslachtig”. De organisatie sloot zich aan bij veelgehoorde kritiek dat Brussel met het plan het eigen gezicht probeert te redden.

Koen Vidal, commentator van De Morgen :

Wat de Europese leiders wel kan worden verweten, is dat ze het migratiedebat nu al bijna twintig jaar met dezelfde argumenten en ideeën voeren: mensensmokkelaars moeten hard worden aangepakt, economische migranten zijn onder geen beding welkom en de allerbeste optie is om vluchtelingen op te vangen in hun regio van herkomst – ver van Europa, dan is het ons probleem niet. Voor de rest proberen we armoede op te lossen met ontwikkelingshulp. De intellectuele armoede waarmee de discussie wordt gevoerd, is ergerlijk en verklaart waarom er geen langetermijnoplossingen komen. 

In de Volkskrant uit columnist Asha ten Broeke scherpe kritiek op de het politieke klimaat:

Waarin nog maar pas geleden iedereen Charlie was, maar nu niemand een bootvluchteling. Waarin onze regeringsleiders door Parijse straten marcheerden voor de vrijheid van meningsuiting, maar geen politicus nog durft te spreken over het recht op leven.

foto: ANP / Olivier Matthys. Premier Mark Rutte in gesprek met Jean-Claude Juncker en de president van Lithouwen, Dalia Grybauskaite, als zij hun positie innemen voor de groepsfoto voor aanvang van de EU top over de problematiek rondom de bootvluchtelingen.