Amerikaanse progressieve opperrechter Ruth Bader Ginsberg overleden

De politieke verhoudingen tussen Democraten en Republikeinen zijn nog verder op scherp komen te staan, nadat in de nacht van vrijdag op zaterdag de links-progressieve opperrechter van het Hooggerechtshof Ruth Bader Ginsburg (87) overleed aan de gevolgen van kanker. De Republikeinse meerderheidsleider in de Senaat Mitch McConnell liet direct na het overlijdensbericht weten dat zo snel mogelijk een door Trump voorgedragen kandidaat benoemd wordt als opvolger. Daarmee zou het Amerikaans hooggerechtshof voor de komende decennia een rechts-conservatief bolwerk kunnen worden.

Het was de wens van de stervende Bader Ginsburg zelf om te wachten met een opvolger aanstellen tot na de komende presidentsverkiezingen in november. Ook Barack Obama bemoeide zich er na de haastige verklaring van Mitch McConnell mee en riep de Republikeinse meerderheid in de Senaat op te wachten. Immers, enkele maanden voor het afscheid van Barack Obama uit het Witte Huis in 2016 kwam er een vacature vrij in het Hooggerechtshof. Het was destijds dezelfde Mitch McConnell die een nominatie van Barack Obama voor de progressieve rechter Merrick Garland torpedeerde, omdat het niet kies zou zijn voor een vertrekkend president zijn stempel te drukken op het gerechtshof. In zijn verklaring schreef McConnell vrijdagnacht dat ‘het Amerikaanse volk voor een Republikeinse meerderheid in de Senaat heeft gestemd omdat het de agenda van Trump uitgevoerd wil zien worden’.

Ginsburg, door links Amerika liefkozend de Notorious RBG genoemd, was het oudste en meest progressieve lid van het hooggerechtshof. Ze was slechts de tweede vrouw ooit in die functie. Ginsburg werd in 1993 benoemd door toenmalig president Bill Clinton en was lang daarvoor al prominent voorvechter van de feministische strijd. Ginsburg, een rechtsgeleerde, werkte jarenlang noodgedwongen als docent omdat advocatenkantoren haar niet in dienst namen omdat ze een vrouw was.

Het hooggerechtshof is het laatste station voor de belangrijkste rechtszaken in het land. Te denken valt aan het recht op abortus dat in 1973 in elke staat werd gelegaliseerd en inmiddels onder invloed van toenemend rechts-conservatisme binnen het hof weer onder druk staat. In 2015 besloot het hooggerechtshof het homohuwelijk te legaliseren. Het hof telt negen rechters. Die worden door presidenten voorgedragen, waarna de Senaat erover stemt. De aanstelling is vervolgens voor het leven. Momenteel bestaat het Hooggerechtshof uit vijf conservatieve rechters en vier progressieve. Trump heeft in de afgelopen vier jaar al twee aartsconservatieve rechters benoemd, daar zou nu een derde bij kunnen komen waardoor het rechtsconservatisme de komende decennia zijn stempel op de Amerikaanse wetgeving drukt.

Bronnen: BBC, The Guardian, RTL Nieuws / cc-foto: Wake Forest University