Arondéuslezing Step Vaessen: De kudde kent geen helden

Nederland is een naar binnen gekeerd land geworden. De vrijheid van meningsuiting staat hier onder druk. Media geven teveel aandacht aan ‘lawaaipartijen’ als de PVV. Deze kritiek uitte de journaliste Step Vaessen woensdagavond in Haarlem in haar Arondéuslezing. Dat melden de regionale media woensdagavond laat. Vaessen is correspondent in Indonesië voor de Arabische zender Al Jazeera.

Vaessens lezing was getiteld ‘De kudde kent geen helden’, zo  meldt RTV Noord-Holland. Ze vergeleek de situatie in Nederland en Indonesië. In de lezing stelde Vaessen dat er ook in Noord-Holland nog wel wat mis is met de vrijheid van meningsuiting. 

Vaessen noemde het “bijna lachwekkend als het niet zo treurig was” dat de Arondéuslezing vorig jaar niet kon doorgaan en de aanvankelijke spreker van dit jaar, trendwatcher René Boender, zich na dreigementen aan zijn adres terugtrok. Dat meldt onder ander De Gooi en Eemlander. De PVV in Noord-Holland keerde zich vorig jaar tegen de lezing, toen Thomas von der Dunk een vergelijking wilde trekking tussen de beweging van Geert Wilders en de NSB, en dit jaar dus opnieuw. Volgens Vaessen is er in Nederland een onaangenaam klimaat ontstaan, waarin ruimte is voor “grove beledigingen, het verspreiden van haat, moedwillig kwetsen”. Zij noemde die houding “vrijheid zonder geweten”. Vaessen hield een pleidooi voor de kracht van het individu dat zich onttrekt aan kuddegedrag van zijn omgeving, zo schrijft de Gooi en Eemlander verder. Ook brak ze een lans voor het geweten als individueel kompas. Volgens haar is het verantwoordelijke individu ‘een held’ als hij breekt met groepsgedrag om hem heen. Zij sloot haar lezing af met een oproep aan ieder individu om de ’innerlijke stem’ en het ’kompas’ van zijn geweten te volgen:

Volg niet stomweg wat een ander je op een slimme manier voorkauwt. Weiger om gehersenspoeld te worden waar dan ook ter wereld

De lezing is terug te zien op de website van RTV Noord-Holland.

De verkorte weergave van Step’s ‘De kudde kent geen helden’ is nu te lezen in Trouw.

Een verhaal houden over vrijheid in het hedendaagse Nederland. En deze keer – zo werd mij verzekerd – geen censuur meer. Vrijheid om te zeggen wat je wilt. Niet wegslikken wat op het puntje van je tong ligt, niet recht praten wat krom is. Dat is vrijheid. Zonder vrees, dat wel. Ik hoorde aanvankelijk dat de PVV tweehonderd man zou sturen om de lezing te traineren. Is dat de nieuwe vrijheid in Nederland? De vrijheid om de vrijheid van iemand anders af te pakken?

Vrijheid in Nederland komt er – als ik het goed begrijp – simpelweg op neer dat alles gezegd moet kunnen worden en dan bedoel ik dus alles. Grove beledigingen, het verspreiden van haat, moedwillig kwetsen. Dat is vrijheid zonder geweten. Vrijheid die de ander zijn vrijheid ontneemt. Jouw vrijheid is van een hoger niveau dan mijn vrijheid. Vrijheid met een dubbele moraal. Als wat er gezegd wordt niet bevalt, dan is die vrijheid kennelijk ver te zoeken.

Volg Joop op Twitter , vind Joop leuk op Facebook. Of abonneer je op de dagelijkse nieuwsbrief met een handig overzicht van nieuws en opinies.