College: School moet Zwarte Piet wijzigen

Het College voor de Rechten van de Mens stelt dat het effect van Zwarte Piet discriminerend is. In het oordeel schrijft het college echter dat scholen die Sinterklaas dit jaar nog met Zwarte Piet willen vieren niet discrimineren als ze voldoende in het werk stellen om daar verandering in te brengen. Volgend jaar kan het oordeel anders luiden, ‘want Zwarte Piet heeft discriminerende aspecten’.

Tegenstanders van Zwarte Piet vroegen het College om een uitspraak of de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Utrecht zou discrimineren door dit jaar Sinterklaas met Zwarte Piet te vieren. Het College vindt een veroordeling nu nog te ver gaan.

Het College ziet dat het bestuur van Stichting Openbaar Primair Onderwijs Utrecht zich in een spanningsveld bevindt. De Stichting heeft te maken met meerdere scholen, leraren en ouders. Dat betekent niet dat een school achterover kan leunen. De school heeft laten zien actie te ondernemen om te voldoen aan haar zorgplicht.

Het College concludeert daarom dat de school op dit moment niet discrimineert door Zwarte Piet onderdeel te laten zijn van het Sinterklaasfeest. Wel verwacht het College het komende jaar verdere actie van de school om ervoor te zorgen dat Zwarte Piet zoveel mogelijk wordt ontdaan van discriminerende aspecten.

In een toelichting zegt het College:

Een school heeft de zorgplicht om de leerlingen een discriminatievrije onderwijsomgeving te bieden. Dat volgt uit de gelijkebehandelingswetgeving. Vanaf de intocht van Sinterklaas tot en met 5 december zal Zwarte Piet op school een rol spelen. Zo zullen de kinderen een Zwarte Piet gaan knutselen en krijgen zij Zwarte-Pietengym. Op de school en in de klassen hangen afbeeldingen van Zwarte Piet.

De school geeft Zwarte Piet vorm in lijn met de landelijke Zwarte Piet. Die Zwarte Piet heeft een donkere huidskleur, heeft kroeshaar, is de knecht van een witte Sinterklaas en gedraagt zich soms dom. Deze combinatie draagt bij aan het beeld dat mensen met een donkere huidskleur ondergeschikt en dom zijn. Daarmee heeft Zwarte Piet discriminerende aspecten. Daarom is de school in de Sinterklaastijd niet discriminatievrij.

Ook al is Sinterklaas een leuk feest en is Zwarte Piet niet discriminerend bedoeld, het College oordeelt dat het effect van Zwarte Piet discriminerend is. De vraag is dan hoe het bestuur van de school zijn zorgplicht invult. De viering van Sinterklaas met Zwarte Piet is op de agenda gezet. Eind november praat de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad hierover. Tijdens het Sinterklaasfeest van 2014 zal Zwarte Piet niet echt anders zijn dan de jaren ervoor.

Het College ziet dat het bestuur in een spanningsveld zit. Het heeft te maken met meerdere scholen, leraren en met ouders. Op landelijk niveau wordt ook –soms heftig– gediscussieerd over Zwarte Piet. In deze context heeft het bestuur voor het moment voldoende in gang gezet en handelt het niet in strijd met zijn zorgplicht door Zwarte Piet nu nog niet echt te wijzigen.

Het bestuur zal wel actief aan de slag moeten gaan om ervoor te zorgen dat zo mogelijk al volgend jaar de schoolomgeving ook in de Sinterklaastijd discriminatievrij is. Het gaat er niet om, om de figuur ‘Piet’ af te schaffen. Het gaat erom de figuur zodanig aan de kinderen op school te presenteren dat die is ontdaan van negatieve stereotyperingen.

Lees hier het hele oordeel.

cc-foto: Europese School Luxembourg