De beste films van 2015 en de slechtste

Bart Juttmann schrijft voor Joop iedere week een filmrecensie. Deze week, zoals het aan het einde van het jaar hoort, een overzicht van de beste, slechtste, meest overgewaardeerde films en meer.

Door: Bart Juttmann

Slechtste film: Get Hard Als je racistische en homofobe grappen wil maken, oké, maar zorg er dan tenminste voor dat het leuke grappen zijn. Maar helaas Will Ferrell en Kevin Hart op maximaal volume zijn ongeveer even grappig als het geluid van nagels op een krijtbord.

Meest overgewaardeerde film: Birdman Geloof me, over en jaar of tien is dit een dialoog tijdens een pubquiz: “Welke film won de Oscar in het jaar dat Boyhood niet won?” “Geen idee.” “Birdman.” “Oh ja, knap gemaakte film, maar ook een beetje gebakken lucht.”

Beste Nederlandse film: A Family Affair Met openheid en compassie geeft regisseur Tom Fassaert geeft een weergaloos portret van de verstoorde verhoudingen binnen zijn eigen familie. Centraal staat zijn oma, een  personage dat je niet verzint: een narcist, een ras-manipulator en een tragisch slachtoffer van haar opvoeding

Top 10 beste films van het jaar Zoals ik wel vaker zeg, een goed filmjaar herken je niet alleen aan de kwaliteit van de top tien, maar  vooral aan het aantal films dat je met pijn in je hart moet buitensluiten. En dat zijn er wat dit jaar: The Imitation Game, Gluckauf, American Sniper, Still Alice, Loin de Hommes, Ex Machina, Les Combattans, It Follows, La Isla Mínima, Slow West, While We’re Young, La Loi du Marché, The Martian, Sicario, Bridge of Spies, Steve Jobs en nog veel en veel meer.

Na veel schrappen kwam ik uit op elf films, waarvan ik niet wist welke ik als laatste moest laten vallen. Maar omdat de twee laatste titels allebei bestonden uit een voornaam, vond ik het gerechtvaardigd deze gezamenlijk op de nummer 10 te zetten. Valsspelerij? Misschien. Maar het is mijn top 10, dus mijn regels.

10. Carol Alhoewel het verhaal en de toon van deze lesbische liefdesgeschiedenis niet heel vernieuwend aanvoelen, is Carol qua uitvoering foutloos. Decoupage, mise-en-scène, de kleurencombinaties in de decors en kostuums en bovenal twee schitterende hoofdrollen van Rooney Mara en Cate Blanchett maken dit verhaal over de eerste grote liefde uitzonderlijk. en… Frank De meest verrassende vertolking van Michael Fassbender van het jaar, en dat zegt wat. 90 procent van de film speelt de beste acteur van dit moment met een gigantisch papier-maché masker over zijn hoofd, en geeft een komische maar ook onverwachts complex beeld van een excentrieke zanger. Want is hij een genie, een blaaskaak of een gek. Of misschien wel alle drie?

9. Girlhood Een rauwe, fysieke, emotionele ervaring van een film. Zonder te oordelen, te vergoelijken of weg te kijken toont regisseuse Céline Sciama het leven van een heel gewoon meisje dat geleidelijk afzakt in de criminaliteit. Parijse Banlieux worden minder vreemd en bedreigend als je begrijp dat er achter de problemen universele menselijke emoties schuil gaan.

8. Mad Max: Fury Road Je proeft de goedkope olie, je ruikt het roestige ijzer, je voelt de oude brik van een auto onder je in elkaar zakken in de meest enerverende actiefilm van het jaar. En ook een van de meer geslaagde pogingen om een actiefilm te maken die niet louter lippendienst bewijst aan feministische thema’s, maar ze echt vol gas doorzet.

7. Shaun the Sheep Movie De briljante visuele humor van de Britse Aardman studio geeft iedere kijker weer het gevoel dat hij zes is. Dat is het hoogste lof wat ik Shaun the Sheep Movie kan toedichten.

6. A Most Violent Year Hoe fout mag je zijn als iedereen om je heen nog fouter is? Dat is de centrale vraag van deze aan Sidney Lumet schatplichtige thriller en morality play. Als je van mening bent dat rijke ondernemers niets dan lof verdienen of als je denkt dat achter ieder succes wel schimmige handel schuil gaat, is dit een film die je daarover aan het denken zet.

5. Taxi Teheran     Censuur is zinloos. De persoonlijke expressieve van de mens is niet te temmen, zo bewijst Iraanse filmmaker Jafar Panahi. Zelfs nadat hem in zijn eigen land een beroepsverbod is opgelegd lacht hij de autoriteiten recht in het gezicht uit met een speelse, maar ook droevige uitdaging vol subtiele grappen, dubbele bodems en prikkelende vragen.

4. 45 Years Wat is 45 jaar huwelijk waard als hij zijn grootste verdriet niet met jou heeft gedeeld? Dit Engelse drama – helder en eenvoudig in verhaal en in vorm en subliem gespeeld door Charlotte Rampling en Tom Courtnenay – weet met een simpel gegeven de tragiek van iedere huwelijk bloot te leggen.

3. Son of Saul     Dichter bij de holocaust kun je niet komen. Met beeld maar nog meer met geluid vertelt deze Hongaarse film het verhaal van een joodse Sonderkommando in een concentratiekamp die door een zinloze handeling iets vindt van verlossing midden in een moreel dieptepunt van de menselijkheid. Son of Saul is een onthutsende, verwarrende en ontroerende ervaring.

2. The Look of Silence De opvolger van The Act of Killing, de beste film van 2013, is conventioneler in zijn vorm maar minstens even memorabel als zijn voorganger. Dit keer bekijkt regisseur Joshua Oppenheimer de geschiedenis van de genocide in Indonesië door de ogen van de nabestaanden van de slachtoffers die op zoek gaan naar de waarheid en verzoening, terwijl de daders nog steeds machtige posities bekleden.

1. Inside Out Ik heb de film inmiddels drie keer gezien en iedere keer heb ik volop gelachen en gehuild, maar ook verwonderd zitten kijken naar het vernuft waarmee de film is gemaakt en hoe speels en hoe intelligent Inside Out de ontwikkeling van de emoties van een kind verbeeld. De centrale stelling is dat verdriet bij het leven hoort, een gedurfde en waardevolle boodschap, gebracht door Pixar met smaak en oprechtheid. Zou het niet fantastisch zijn als Inside Out de eerste animatiefilm werd die de Oscar voor beste film won?

Bekijk hier het profiel van Bart Juttmann met al zijn recensies