'De oceaan is dood'

Je kan het in tientallen onderzoeksrapporten lezen, maar pas als je het van een ooggetuige hoort, maakt het echt indruk. Zeezeiler Ivan MacFadyen kan er alles over vertellen. Tien jaar geleden maakte hij een wereldreis op zijn zeilboot van Australië naar Japan. Nu heeft hij het weer gedaan. Maar ook al was de tocht hetzelfde, de oceaan herkende hij niet terug.

De Australische zeiler Ivan MacFadyen is er kapot van. Door ernstige overbevissing en vervuiling lijkt het wel of de oceaan dood is gegaan, vertelt hij. In september kwam hij terug van zijn zeven maanden durende bootreis over de wereld. In de Australische Herald vertelt de zeiler nu uitgebreid zijn verhaal:

In 2003 ving ik elke dag een verse vis op zee. Nu, tien jaar later, heb ik vrijwel exact dezelfde route afgelegd en helemaal niets gevangen.

Een van de eerste dingen die hem opvielen was het ontbreken van vogels. Het was stil op zee. Waar hij tien jaar geleden omringd was door vogels en hun geluiden, hoorde hij nu niets. Er waren simpelweg geen vogels meer, want er was geen vis meer om te vangen.

Onderweg kwam hij een boot tegen die met grote netten letterlijk de zee leegviste op zoek naar tonijn. Alles wat geen tonijn was, ging weer overboord. Want alleen tonijn had waarde. Maar niet alleen het ontbreken van vogels en vis schokte hem, ook de overvoed aan puin was niet te geloven. Overal dreef afval. Van plastic flessen en plastic visnetten tot telefoonpalen en stukken van autowrakken. Hij zag het puin tot op twintig meter diepte ronddrijven. Varen op de motor was in tegenstelling tot tien jaar geleden bijna niet meer te doen vanwege het gevaar dat de motor stuk zou gaan. ’s Nachts kon het sowieso niet meer, alleen bij daglicht konden ze op de motor varen omdat ze dan konden zien waar het puin dreef.

Mensen zijn net een plaag op de aarde. We vervuilen een compleet gebied zonder schuldgevoel, omdat we het toch niet zien. Wat ik heb gezien heeft mijn kijk op de dingen compleet veranderd. Ik gooide mijn afval altijd gedachteloos weg, maar met wat ik nu weet zal ik dat nooit meer doen.

Overbevissing is een wereldwijd probleem. Om overbevissing tegen te gaan zijn er onder andere vangstquota ingesteld, maar ook die zijn niet effectief genoeg. Tonijn staat bovenaan de lijst van vissoorten die bedreigd zijn, maar ook de kingfish, tijgergarnaal en de snapper staan op de rode lijst.

Volgens Pamela Allen van de Australische ‘Marine Conservation Society’ zijn de quota voor blauwvintonijn net weer 10 % omhoog gegaan, terwijl er er geen enkel bewijs is dat de tonijnpopulatie weer op veilige grootte is. Bovendien leiden de quota tot grote hoeveelheden bijvangst die weer overboord gaan. Pamela Allen:

Vis is een van de laatste wilde soorten die we eten, net als paddenstoelen. We moeten ons realiseren dat als die vis weg is, ze ook echt weg is. Overheden en visserijen proberen wel iets te veranderen, maar ze moeten veel sneller handelen anders is er straks geen vis meer over.

Wat zeezeiler MacFadyen betreft: hij is van plan actie te gaan voeren en te gaan lobbyen bij regeringen om meer aandacht voor het probleem te krijgen. Hij gaat zeilers van Australische zeilwedstrijden vragen logboeken bij te houden van wat ze op zee tegenkomen (en niet meer tegenkomen). Alles opruimen met een grote vloot schijnt geen oplossing te zijn, ontdekte MacFadyen. De zee wordt er misschien wel minder rommelig van, maar dat voordeel schijnt niet op te wegen tegen de milieuvervuiling van alle dieselboten die het vuil moeten ruimen.

Lees het interview met MacFadyen in de Guardian of bekijk het onderstaande verslag over de tonijnvangst.

</p>