De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Dertig procent bevolking Sint Maarten getraumatiseerd na Irma
•
Brandbrief psychologen: onvoldoende oog voor psychologisch welzijn bevolking Sint Maarten
De vereniging van Psychologen (APAP) op Sint Maarten stelt in een brandbrief aan het ministerie van Gezondheid, Sociale Zaken en Arbeid dat er in het nationale herstelplan onvoldoende rekening wordt gehouden met het psychologisch welzijn van de bevolking. De afgelopen weken deed APAP onderzoek naar de psychische klachten die na orkaan Irma zijn ontstaan bij eilandbewoners. Psycholoog Caroline van Oost van APAP in ZEMBLA:
"Onze cijfers laten zien dat rond de dertig procent van de mensen hier PTSS of andere psychologische klachten overhoudt na langere tijd. Dan spreken we over minimaal zes tot acht weken na de orkaan."
Op 6 september raast de zwaarste orkaan sinds mensenheugenis over het eiland Sint Maarten. De verwoestende kracht van Irma is overweldigend. Sint Maarten ligt in puin en er heerst chaos. ZEMBLA volgt kort na de ramp twee maanden lang de wederopbouw van het eiland. Met Nederlandse hulp wordt een noodprogramma gestart om de duizenden huizen weer bewoonbaar te krijgen. Maar de schade is niet alleen materieel. Volgens APAP heeft de psychische gesteldheid van veel bewoners ook een flinke klap gekregen en dat kan bij het uitblijven van actie op langere termijn grote consequenties hebben, denken de professionals.
Taboe Caroline van Oost geeft samen met andere leden van de vereniging voorlichting op het eiland en individuele therapie aan bewoners. Maar het is niet voldoende, zegt APAP:
"Meer mensen zijn nodig om de gemeenschap in te gaan om te kunnen beoordelen wat de bewoners nodig hebben. Onze campagne alleen is niet genoeg om kwetsbare groepen zoals ouderen te kunnen bereiken."
APAP roept de regering op om therapie op individueel niveau beschikbaar te stellen en een gemeenschapsgerichte aanpak op te zetten. “Investeringen in veerkracht en psychologisch welzijn zijn van cruciaal belang. Psychologische hulp is fundamenteel voor deze samenleving”, schrijft APAP in de brandbrief aan het ministerie. Voorlichting is nodig omdat psychologische hulp volgens Van Oost een taboe is op het eiland:
"We moeten de mensen uitleggen dat je niet gek bent als je naar een psychiater of psycholoog gaat. Ze associëren dat hier met mensen die op straat in zichzelf lopen te praten."
Dat blijkt ook uit het verhaal van één van de cliënten van de psychologe. De vrouw wenst anoniem te blijven. Tijdens de orkaan sloot ze haar dochter op in een kast die ze zelf uit alle macht dichthield in de hoop dat het kind ongedeerd zou blijven. Zelf stond ze intussen doodsangsten uit. Een aantal weken na de orkaan bleef ze angstig en dat werd steeds erger. Ze rende naar binnen zodra het een beetje begon te waaien:
"Ik wist niet dat ik een bestaand probleem had. Ik dacht dat ik paranoïde was. Ik kon niet slapen. Als ik wind of regen hoorde, schrok ik wakker. De hele nacht was ik op en doodsbang."
Alles is veranderd Volgens Van Oost krijgen mensen als haar cliënt klachten omdat ze niet goed kunnen begrijpen wat er is gebeurd:
"In een paar uur is de hele wereld plotsklaps anders. Alles om je heen is veranderd. Wij mensen willen graag controle over zaken hebben. Als zoiets groots gebeurt, voel je je volledig reddeloos en dat is een heel moeilijk gevoel om te ervaren."
Dan kunnen posttraumatische stressklachten ontstaan. “Mensen krijgen het gevoel dat ze opnieuw in de storm zitten. Ze zien dezelfde beelden voor zich en hebben daar dezelfde gedachten bij.” Van Oost legt uit dat het ook kan leiden tot angstklachten of depressiviteit:
"Een van de dingen die we adviseerden in de eerste weken na de storm is, hoe moeilijk het ook is, probeer zo snel mogelijk terug te gaan naar de dagelijkse routine. Ook al heb je geen werk. Sta op, ga ontbijten en kijk of je bijvoorbeeld even met je buren kan spreken of ergens mee kan helpen. Zorg dat je actief blijft."
Doen mensen dat niet, dan ligt volgens Van Oost het gevaar op de loer dat ze geïsoleerd en depressief raken en geen zin meer in het leven hebben. “Dat kan heftige gevolgen hebben.”
Komende week geeft APAP voorlichting en screening aan gezinsvoogden, kinderen en verzorgers. Hetzelfde doet de vereniging in de gevangenis. “We zijn in gesprek met de sociale dienstverlening om een gemeenschapsgerichte aanpak uit te zetten.” Dat na Irma bijna een derde van de bevolking last heeft van psychische klachten, is gebaseerd op de onderzoeksgegevens die APAP tot dusver heeft verzameld. Omdat het werk van APAP op het eiland nog lang niet klaar is, verwacht Van Oost de cijfers de komende tijd aan te kunnen vullen en een vollediger beeld te kunnen geven.
ZEMBLA ‘Rampspoed in het koninkrijk’, maandag 27 oktober 2017, NPO 2, 20.55 uur
Praat mee
0/1500