Duitsland erkent genocide in Namibië, maar vermijdt 'herstelbetalingen'

Duitsland heeft toegegeven dat de massaslachting die plaatsvond in wat nu Namibië is, officieel aangemerkt moet worden als genocide. Tussen 1904 en 1908 werden tienduizenden mannen, vrouwen en kinderen in wat toen Duits Zuidwest-Afrika heette, door Duitse troepen vermoord, gemarteld of aan hun lot overgelaten in de Kalahari-woestijn. Het gaat om mensen van de Herero- en Nama-bevolking die in opstand kwamen tegen de koloniale overheersing.

Sinds 2015 zijn Duitsland en Namibië met elkaar in onderhandeling over wat ‘het helen van wonden’ is gaan heten. Er waren negen onderhandelingsrondes voor nodig, maar donderdag maakten Namibiaanse media bekend dat beide landen een gezamenlijke verklaring hebben opgesteld en dat Duitsland een bedrag van 1,1 miljard euro betaalt. Dat bedrag wordt verspreid over de komende 30 jaar uitbetaald aan reeds bestaande hulpprogramma’s. Die programma’s richten zich onder meer op landbouw, infrastructuur en waterverbetering. De bevolking uit de regio waar de genocide plaatsvond, wordt betrokken bij de werkzaamheden.

Hoewel in de verklaring het woord genocide wordt gebruikt en er dus een groot bedrag wordt betaald, wordt nergens gesproken van compensatie of herstelbetalingen. Het weglaten van die specifieke termen zou ervoor moeten zorgen dat andere getroffen landen geen soortgelijke claims bij hun voormalige kolonisator neerleggen. Vanuit de nabestaanden van de genocide is al langere tijd veel kritiek op de overeenkomst, juist vanwege de voorzichtige bewoording. Namibiaanse media melden dan ook dat het allerminst zeker is dat president Hage Geingob zijn handtekening onder het document zet. Bronnen rond het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken zeggen echter dat het resultaat vaststaat en de overeenkomst niet wordt gesloten met slechts de Herero en Nama, maar met de hele bevolking van Namibië.