Europese Commissie onderzoekt Nederlandse belastingdeal IKEA

De Europese Commissie start een onderzoek naar IKEA wegens belastingontwijking via Nederland. Dat heeft de eurocommissaris van mededinging Margarethe Vestager aangekondigd. Dat schrijft het FD. De Groenen in het Europees Parlement hadden aangedrongen op een onderzoek naar de schimmige belastingconstructie van het Zweedse meubelwarenhuis.

De Groenen hadden eerder al door middel van eigen onderzoek de belastingtrucs van IKEA opgespoord en blootgelegd. Dat werkt als volgt: IKEA is opgesplitst in de IKEA Group (de meubelzaken) en Inter IKEA Systems (het intellectueel eigendom). Die laatste is gevestigd in Delft. De IKEA Group keert dividend uit aan Inter IKEA Systems waarmee bedrijfswinsten worden afgeroomd en er dankzij speciale “rulings” met de Belastingdienst minder vennootschapsbelasting betaald hoeft te worden. Oftewel, geld dat de Nederlandse tak van het bedrijf wordt ingepompt en vervolgens zonder nauwelijks iets af te dragen op een rekening in Liechtenstein belandt. Geschat wordt dat tussen 2009 en 2014 op die manier zo’n 1 miljard euro aan belasting is ontweken.

De Europese Commissie moet nu uitzoeken of afspraken die gemaakt zijn met de Nederlandse Belastingdienst wel in orde zijn. Iets wat de Tweede Kamer vorig jaar ook al wilde weten van toenmalig VVD-staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën). Die legde dat verzoek om openbaarheid echter naast zich neer ‘vanwege de geheimhoudingsplicht’. Die zou volgens Wiebes zwaarder wegen dat het recht op informatie van de Tweede Kamer. Ook zou het verstrekken van informatie over belastingplichtigen het vertrouwen in zowel de Belastingdienst als de Nederlandse overheid schaden, aldus Wiebes.

In hoeverre dat vertrouwen nog verder beschadigd kan worden is nog maar de vraag. Na de praktijken van IKEA, en daarvoor ook al Starbucks, kwamen de speciale rulings van de Belastingdienst vorige maand opnieuw zwaar onder vuur te liggen. Uit de in november uitgelekte Panama Papers bleek dat een Nederlandse belastinginspecteur op eigen houtje een speciale deal kon sluiten met het Amerikaanse Procter & Gamble , waardoor dat bedrijf 676 miljoen euro onbelast via Nederland naar de Kaaimaneilanden kon sluizen. Naar aanleiding daarvan kondigde het kabinet aan een onderzoek te starten naar nog eens vierduizend verdachte rulings van de Belastingdienst.