Fairtrade-actie blijkt geen zuivere koffie

Keurmerken als Max Havelaar en Fair Trade zijn hol omdat van de opbrengst van maar 1 procent van een kopje koffie naar de koffieboer gaat. Dat zeggen Guido van Dijk en Mark Schalekamp donderdag in de Volkskrant. Ondertussen stuurden ze een persbericht rond dat afkomstig leek van Max Havelaar maar dat is niet zo. De fair trade organisatie vindt kritiek oké maar baalt van de nep-actie.

Update onderaan

Deze week is het precies 25 jaar geleden dat Max Havelaar werd opgericht. Het merk heeft ervoor gezorgd dat Fairtrade producten op de kaart werden gezet. Meer dan veertig procent van alle koffie in de Nederlandse winkels is eerlijk geproduceerd en er zijn verschillende keurmerken die dit garanderen. Ook Utz en Rainforest Alliance zijn belangrijke keurmerken. Maar de keurmerken die eerlijke koffie garanderen zijn hol, aldus de schrijvers van het opiniestuk. Guido van Dijk is oprichter van Moyee Coffee en van Fair Chain, Mark Schalekamp was sociaal ondernemer en is schrijver. Ze schrijven:

Slim gedaan van de marketeers: hoe meer labels, hoe meer verwarring bij de klanten. Zo houd je als merk de controle, want de koffieklant wil een label, zeker, maar omdat hij niet precies weet hoe het zit, gelooft hij wat de reclames hem willen wijsmaken.

Volgens de twee gaat maar 1 procent van de opbrengst uiteindelijk naar de boeren die de koffie verbouwen. Ze vinden het naïef dat de fairtradebeweging verwacht dat dit zal veranderen:

Reëler is te denken dat samenwerking met ideologische labels voor de grote koffiemerken greenwashing is en goedkoop bovendien. (…) Max Havelaar en Fair Trade zijn bedacht om de koffieketen te veranderen, eerlijker te maken. Dat gaat op deze manier niet lukken. Niet als het zich richt op de boeren, en niet als het optreedt als het schoothondje van de multinationals in plaats van de waakhond die de tijd en aandacht verlegt naar partijen die het systeem willen veranderen en de keten willen verbeteren. Nog vele jaren!

Lees het hele artikel op de website van de Volkskrant.

Update 17:00 Guido van Dijk, auteur van bovenstaand opiniestuk in de Volkskrant, heeft zich de woede op de hals gehaald van Max Havelaar met een nepsite en nep-persbericht. Van Dijk stuurde vandaag een persbericht rond dat de indruk wekt van Max Havelaar te zijn en waarin een radicale koerswijziging onder de naam Next Havelaar wordt aangekondigd. In het bericht wordt de directeur van Max Havelaar opgevoerd met citaten en er wordt verwezen naar een speciale website. 

Het persbericht, de citaten en de website blijken verzonnen en bedoeld als reclame voor het bedrijf van Van Dijk. Max Havelaar zegt juridische stappen te ondernemen als de website niet direct offline wordt gehaald. Van Dijk verklaart tegenover Joop dat het gaat om een ‘ludieke actie’ omdat “nu eenmaal niemand luistert naar gefluister. De boel moet opgeschud worden.” Van Dijk ontkent verder dat de website van hem is maar volgens de domeinregistratie staat het domein wel degelijk op naam van zijn bedrijf.