Femicide teistert Guatemala

De Guatemalteekse kranten staan iedere vol met mensen die door geweld om het leven zijn gekomen. Hiertussen staan steeds vaker vrouwen. De daders halen deze kranten zelden, ze worden bijna nooit gepakt. Het geweld tegen vrouwen in Guatemala heeft de afgelopen jaren schrikbarende vormen aangenomen, schrijft Anna-Claire Bevan, een freelance journaliste die in het gebied verblijft en een blog bijhoudt op de website Newint.org. Mensenrechtenorganisatie Amnesty International ondersteunt haar bevindingen.

Volgens Amnesty kent Guatemala één van de hoogste niveaus van geweld ter wereld. Het aantal dodelijke slachtoffers neemt toe, maar het aantal veroordelingen blijft daar ver bij achter. Ook Guatemala’s hoogste openbare aanklager Claudia Paz erkent dat de meeste misdaden tegen vrouwen onbestraft blijven, zo schrijft de freelance journaliste Bevan. In de afgelopen tien jaar zijn meer dan vijfduizend vrouwen en meisjes vermoord in het Midden-Amerikaanse land. Vorig jaar waren het er 685. Tot nog toe heeft minder dan 4 procent van de moorden tot een veroordeling geleid. 

Een voorbeeld is Mindy Rodas (zie video) die op 22-jarige leeftijd werd aangevallen door haar man. Hij probeerde met een machete stukken uit haar gezicht te snijden. Hij werd aangeklaagd en veroordeeld, maar niet gevangen gezet. Rodas kon met hulp van lokale organisaties naar Mexico gaan om haar gezicht chirurgisch te laten herstellen. Daarna kreeg ze onderdak in een opvanghuis in Guatemala. Ze verliet het opvanghuis, omdat ze dichter bij haar eigen gemeenschap wilde wonen. Op 18 december 2010 werd ze dood gevonden in Guatemala Stad.

Mensenrechtenactivisten die voor slachtoffers opkomen, worden regelmatig bedreigd en gemaand om zaken te laten vallen. Nabestaanden durven uit angst voor hun eigen veiligheid nauwelijks aangifte te doen. Het falen van de overheid bij preventie, onderzoek en bestraffing betekent dat de daders vrij rondlopen en het geweld alleen maar toeneemt.

Femicide, de moord op vrouwen omdat zij vrouw zijn, is al veel langer een probleem in Latijns Amerika en de media zijn in de loop der tijd ongevoelig geworden voor het geweld. Vrouwen van de inheemse bevolkingen zijn vaak doel van verkrachtingen en andere vormen van seksueel geweld, marteling en moord vanwege hun etniciteit. Ook hiertegen wordt weinig gedaan. In maart hebben mensenrechtenorganisaties geprobeerd om bij de Guatemalteekse overheid aan de bel te trekken, maar met weinig succes.

Toch wordt er nog wel gestreden. Omdat vrouwen ook in het openbaar vervoer vaak worden aangevallen, zijn er buslijnen gekomen exclusief voor vrouwen. Het Guatemalteekse congreslid Zury Rios Montt, die de campagne in het openbaar vervoer leidde, stuurt nu ook aan op een taxidienst voor vrouwen.

Ook Non-gouvernementele Organisatie (NGO’s) zoals Madre en Fundacion Sobrevivientes vechten terug door de vrouwen, die het soms aan de meest basale mensenrechten ontbreekt, middelen aan te rijken om aan het geweld te ontkomen. Door ze te scholen, ze te voorzien van zaklampen, hun veiligheid te verbeteren en ze te wijzen op hun rechten, proberen de NGO’s het aantal slachtoffers van femicide te verkleinen. Maar hoewel de organisaties campagne kunnen voeren voor veranderingen, blijft het aan de machthebbers om een effectief beleid op poten te zetten om de basis van het probleem aan te pakken: de alomtegenwoordige armoede en justitiële uitsluiting, aldus Bevan.

Newint.org: Femicide: Guatemala’s growing epidemic

Mis niets: Volg Joop op Twitter , vind Joop leuk op Facebook