'Geen vergoeding voor te dure zorgvrager'

Nederland moet iets doen aan de stijgende zorgkosten, zoveel is duidelijk. Doen we dat niet, dan gaat in 2040 eenderde van het nationaal inkomen op aan zorgkosten. Het Centraal Planbureau (CPB) stuurde donderdag een rapport aan minister Schippers (Volksgezondheid) met vier mogelijke scenario’s. Een mogelijk plan: druk de extra jaren die iemand kan leven door een medische ingreep uit in een geldbedrag. Kost het te veel? Dan wordt de ingreep niet vergoed.

Wanneer je de extra jaren die iemand kan leven door een medische ingreep in geld uitdrukt en dat afzet tegen de kosten van die ingreep, kun je bepalen of de ingreep gedekt moet worden door de basisverzekering, of niet. Dat oppert het CPB. Een 40-jarige die tien levensjaren wint door een dure behandeling krijgt die dan wel vergoed, maar een 85-jarige die door de ingreep een half jaar langer te leven heeft, krijgt deze niet vergoed.

Casper van Ewijk, de CPB-onderdirecteur en opsteller van het rapport:

Als je de effectiviteit van zorg wilt bepalen, moet je gezondheidswinst afwegen tegen de kosten en daar is die qaly [quality adjusted life year: het aantal gewonnen levensjaren gecorrigeerd voor de kwaliteit van leven, red] voor. Het gaat om de waarde van een extra jaar leven.

Wat de waarde dan is kan achterhaald worden aan de hand van enquêtes, of door te bekijken hoeveel geld iemand bereid is aan veiligheid uit te geven.

Van Ewijk illustreert:

Stel dat een chemokuur 300 duizend euro kost. In principe wordt dat vergoed door de basisverzekering. Maar met de qaly maak je dan een afweging. Als de arts schat dat bij een 84-jarige patiënt deze behandeling een half jaar winst oplevert, dan is dat 600 duizend euro per qaly. Is de patiënt 40 jaar en de arts voorziet na behandeling minimaal tien gezonde jaren, dan deel je de kosten van de behandeling door tien en kom je op 30 duizend euro per jaar.

Wie vreest dat op basis van de qaly een ingreep niet wordt vergoed uit de verplichte basisverzekering, moet zich dan extra verzekeren.

CPB: Toekomst voor de zorg De Volkskrant: Plan zorgkosten: wie te duur is, krijgt geen vergoeding De Volkskrant (betaalde toegang): Zorg is als een koekoeksjong: ze eet alles op als niemand iets doet