Geweld tegen personeel psychiatrie blijft meestal onbestraft

Wanneer medewerkers in de psychiatrie te maken krijgen met geweld door patiënten, dan blijft dat in de meeste gevallen onbestraft. Om deze reden zien medewerkers er vaak vanaf om aangifte te doen. Dat schrijft de Volkskrant woensdag.

De krant baseert zich op onderzoek van de Vrije Universiteit, dat in opdracht van Politie en Wetenschap werd uitgevoerd. Behalve het idee dat een aangifte niets uithaalt, bestaat bij medewerkers ook de angst voor represailles of het gevoel dat ze met een aangifte hun beroepsgeheim schenden. ‘In de praktijk heeft de patiënt een vrijbrief om geweld te gebruiken tegen het personeel,’ aldus onderzoeker Joke Harte.

Jaarlijks gaat het om zo’n 30 tot 40 procent van medewerkers in psychiatrische instellingen die slachtoffer worden van fysiek geweld. Dat geweld wordt door slechts een kleine groep patiënten gepleegd. Wie in de psychiatrie werkt, kan tegen een stootje, zegt Harte. Bij een paar klappen zal een medewerker dan ook geen aangifte doen. ‘Maar er gebeurt veel meer.’

Wie toch aangifte doet, zie vaak dat dit niet tot vervolging leidt. Ook wanneer de dader wel toerekeningsvatbaar is. Medewerkers vertellen dat zij van de politie te horen krijgen dat het nou eenmaal bij hun vak hoort. Soms wordt de aangifte niet opgenomen omdat agenten van mening zijn dat het Openbaar Ministerie (OM) de zaak toch wel seponeert.

Het beroepsgeheim dat personeel in de psychiatrie heeft speelt ook een grote rol. Bij een aangifte kunnen ze maar weinig informatie geven. Iets waar de politie volgens de slachtoffers ook niet altijd begrip voor kan opbrengen. En omdat veel daders niet zomaar op straat gezet kunnen worden, of overgeplaatst kunnen worden naar een andere kliniek, bestaat er de vrees dat de dader wraak zal nemen.

GGZ Nederland heeft laten weten met de politie en het Openbaar Ministerie in gesprek te gaan om een oplossing voor het probleem te vinden. Het OM erkent dat het ‘lastig’ is om in de praktijk ‘een passende sanctie in deze ingewikkelde zaken’ te vinden. Om te beginnen wil het OM slachtoffers beter uitleggen waarom zaken geseponeerd worden.