Grote voedselbedrijven verbeteren meer aan imago dan aan kwalijke praktijken

De internationale ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib heeft het beleid van de tien grootste voedselmultinationals onder de loep genomen. Daarbij is onderzocht of de milieuvriendelijke en sociale verhalen van de bedrijven overeenstemmen met de dagelijkse praktijk. Dat valt tegen.

Bedrijven hebben onder druk van consumentenactie de afgelopen jaren veel aandacht besteed aan het verbeteren van hun imago en beleid. De topvrouw van Pepsi bijvoorbeeld, Indra Nooyi, verklaarde dat het niet voldoende is om dingen te maken die lekker smaken. Het bedrijf zou hogere doelen na moeten streven dan louter winst. Soortgelijke geluiden waren te horen van andere bedrijven.

Oxfam Novib onderzocht in hoeverre die mooie woorden overeenkomen met de praktijk. Dat bleek niet eenvoudig omdat de bedrijven geheimzinnig doen over hun productieprocessen, vooral daar waar het gaat om toeleveranciers. Juist bij die laatste groep komen veel onfrisse praktijkeb voor.

De ontwikkelingsorganisatie keek over een hele linie naar misstanden, van vrouwenrechten tot milieu, van landroof tot broeikasgasuitstoot, bij tien bedrijven: Associated British Foods (ABF), Coca-Cola, Danone, General Mills, Kellogg, Mars, Mondelez International (voorjeen Kraft Foods), Nestlé, PepsiCo en Unilever. Stuk voor stuk bedrijven die grote invloed hebben vanwege hun economische macht.

Vooral met vrouwenrechten is het erbarmelijk gesteld. In de agrarische sector, waar de grote voedselproducenten hun geld mee verdienen, bestaat het grootste deel van de laagbetaalde werknemers uit vrouwen. Ze hebben vaak lagere lonen en minder rechten dan mannen. Ze bezitten ook amper het land dat ze bewerken. In de Afrikaanse staat Kameroen bijvoorbeeld wordt 80 procent van het voedsel geproduceerd door vrouwen maar bezitten vrouwen slechts 2 procent van de landbouwgrond. Toch besteden de bedrijven maar amper aandacht aan die problemen. Hetzelfde geldt voor de bescherming van landbouwgrond tegen roof.

De ranglijst wordt aangevoerd Nestlé, Unilever en Coca Cola, die minder slecht opereren dan de concurrentie. “Maar niet één bedrijf komt door de test met een goede algemene score”, zegt Farah Karimi, algemeen directeur Oxfam Novib. “Sommige van de bedrijven zijn op de goede weg, maar het móét echt beter. Geen bedrijf is zo groot dat het niet naar zijn klanten hoeft te luisteren. Als genoeg mensen de grote voedselbedrijven aanspreken, moeten zij wel reageren. Via Twitter, Facebook of een petitie aan bedrijfsleidingen kunnen consumenten bijdragen aan een eerlijk en duurzaam voedselsysteem.”

De Scorecard is – ook per bedrijf – hier te raadplegen.