Het tragische lot van een Afrikaanse vluchteling

Het is slecht afgelopen voor Eritreeër Tesfay Kidane. Na een lange reeks vluchtpogingen waarbij hij als een kat in het nauw van land naar land reisde, belandde hij uiteindelijk in de moordlustige handen van IS. Veel mensen noemen vluchtelingen gelukszoekers. Maar het enige wat Kidane wilde was vrij zijn en zijn eigen leven leiden.

Het verhaal van Kidane begon in Eritrea waar hij in militaire dienst zat, schrijft The Times of Israel.

Op een dag vroeg hij zijn commandant om toestemming om naar de bruiloft van zijn broer te gaan. Die toestemming kreeg hij niet. Het leidde, volgens vrienden van Kidane uiteindelijk tot een wanhopige vlucht door de Egyptische woestijn, gevangenschap in een Israëlische gevangenis en een lange terugreis naar Afrika, met als dieptepunt een noodlottig einde in Libië waar hij in de handen viel van ontvoerders van Islamitische Staat. 

Kidane is niet de enige die een afgrijselijke vluchtroute aflegt in de hoop vrijheid te vinden. Zijn verhaal staat voor het verhaal van honderdduizenden vluchtelingen die in totale wanhoop hun leven riskeren om niet in oorlog, angst of armoede te hoeven leven. Het laat ook zien welke strijd Israël en de Europese landen voeren nu ze worden geconfronteerd met de overweldigende toestroom vluchtelingen.

Kidane, hij was dertig jaar oud, was een van de tientallen christelijke Afrikanen die vorige week werden doodgeschoten of onthoofd op een Libisch strand door een groep strijders van IS. Kidane werd door zijn vrienden herkend in de video die IS maakte. Ze zagen de beelden vanuit het Israëlische detentiecentrum in Holot waar ze vastzitten en waar ze Kidane leerden kennen.

Kidane’s verhaal is hetzelfde als dat van tienduizenden Afrikanen die naar Israël hebben geprobeerd te vluchten de afgelopen jaren. De meeste van deze vluchtelingen komen, net als Kidane, uit Eritrea waar mensenrechten amper worden nageleefd. Een van de vele vormen van misbruik in Eritrea is de gedwongen en mensonterende militaire dienstplicht.

Kidane sloeg op de vlucht nadat hij drie dagen voor de bruiloft van zijn broer werd gearresteerd. Zijn route liep met de hulp van smokkelaars over het land van het verscheurde Soedan via de Egyptische Sinaï-woestijn naar Israël.

Vluchtelingen als ‘infiltranten’ In eerste instantie waren de Afrikaanse vluchtelingen welkom in Israël, het is een land met een geschiedenis als toevluchtsoord voor gevluchte joden. Kidane had baantjes in hotels en restaurants en werkte daar als een afwasser, aldus zijn vriend Beyene.

Maar naarmate het aantal vluchtelingen toenam, werd het Israëlische asielbeleid harder. Het toenemend aantal vluchtelingen werd gezien als een bedreiging voor het ‘Joodse karakter’ van het land. Vluchtelingen worden nu gezien als ‘infiltranten’.

Hek zonder effect Premier Benjamin Netanyahu bouwde een hek langs de grens met Egypte, maar dat had alles behalve het gewenste effect. Er bleven vluchtelingen komen. Uiteindelijk werd er een detentiecentrum in de afgelegen Negev woestijn gebouwd waar vluchtelingen als Kidane en Beyene naartoe moesten om in gevangenschap verder te leven.

De ‘gevangenen’ in het centrum kregen een moeilijk dilemma voorgelegd: of verblijven in detentie of teruggaan naar Afrika. Dat laatste doet Israel vaak met valse beloftes dat er in andere Afrikaanse landen betere kansen zijn dan leven in gevangenschap. Iets wat maar al te vaak niet het geval is omdat de vluchtelingen in die andere Afrikaanse landen ook niet welkom zijn.

Kidane koos voor een nieuwe bestemming omdat hij niet in gevangenschap verder wilde. Hij wilde zijn broer achterna die naar Europa was gevlucht. Hij kreeg 3.500 dollar van Israël om het land te verlaten en dat deed hij.

Met de boot naar Europa Omdat Kidane niet meer terug kon naar zijn eigen land omdat hij daar voortvluchtig was en hij ook niet terechtkon in de buurlanden omdat vluchtelingen daar ook niet welkom zijn, is hij volgens zijn vrienden van Rwanda naar Oeganda, Soedan en uiteindelijk Libië gereisd. Van het geld dat hij van Israel voor zijn terugkeer had gekregen, ‘kocht’ hij een plek op een boot die vluchtelingen naar Europa zou brengen. Daar wilde hij naar Noorwegen waar zijn broer naartoe was gevlucht.

Maar voor de kust van Libië viel hij in de handen van IS met 200 andere vluchtelingen. Hij had het geld voor de levensgevaarlijke overtocht, maar werd uiteindelijk door IS vermoord omdat hij christen was.

Volgens de vriend van Kidane zijn de gedetineerde vluchtelingen doodsbang voor het nieuwe gevaar van IS. Ze willen niets liever dan vrij zijn en een normaal leven leiden, maar kunnen geen kant op. Vanuit de gevangenis zei hij:

Voor mij is het nu beter in gevangenschap. Maar ik hoop dat de wereld ziet wat hier gebeurt en dat mijn land Eritrea snel weer een plek is waar ik vrij kan leven.

De foto is een still uit een video over protesten in Ethiopië tegen de brute moorden van IS op de onschuldige vluchtelingen.