Historisch akkoord atoomprogramma Iran

De vijf permanente leden van de VN-veiligheidsraad, Duitsland en Iran hebben een akkoord bereikt over het atoomprogramma van Iran. Op de vijfde dag van de onderhandelingen in Genève is uiteindelijk een akkoord bereikt. Persbureau AP spreekt van een historisch akkoord tussen de zeven landen; het is één van de belangrijkste ontwikkelingen tussen Amerika en Iran in ruim 30 jaar.

Even leek het er om te spannen. Iran wilde stellig geen nucleaire deal accepteren waarin het land geen recht meer zou hebben om uranium te verrijken. De onderminister van Buitenlandse Zaken, Abbas Araqchi, meldde zaterdagavond aan persbureau Reuters:

In de afgelopen tien jaar heeft Iran zich verzet tegen de economische en politieke druk en de sancties die zijn gericht op het opgeven van de verrijkingsactiviteiten. Daarom is elke overeenkomst zonder erkenning van het recht om uranium te verrijken onaanvaardbaar voor Teheran.

In het akkoord dat nu gesloten is staat dat Iran het atoomprogramma van het land zal beperken. Iran hoeft het verrijken van uranium niet volledig op te geven, maar er zijn wel grenzen gesteld. Ook mag Iran geen nieuwe nucleaire installaties bouwen. De installaties die het land al rijk is, mogen door het Internationaal Atoomagentschap (IAEA) geïnspecteerd worden, om er zeker van te zijn dat Iran geen atoomwapens zal produceren in de toekomst. Hier tegenover staat dat de economische sancties tegen het land worden verlicht.

De Amerikaanse president Barack Obama noemde het akkoord ‘een eerste stap’. Volgens de minister van Buitenlandse Zaken, John Kerry, maakt het akkoord bondgenoot Israël veiliger. Daar denkt de Israëlische president, Benjamin Netanyahu, anders over; hij vindt dat Iran te veel ruimte heeft gekregen. Hij spreekt dan ook van ‘zelfbedrog’. De Israëlische minister van Strategische Zaken meent dat een echte oplossing nu zelfs verder uit zicht is geraakt. Zondag spreekt Obama met Netanyahu over zijn zorgen.

De Israëlische premier spreekt van een ‘historische vergissing’. Tegen het kabinet zei hij zondag:

Vandaag is de wereld een veel gevaarlijker plek geworden. Het gevaarlijkste regime in de wereld heeft een belangrijke stap gezet in de richting van ’s werelds meest gevaarlijke wapen.

Israël vindt dat de gemaakte afspraken onduidelijk zijn. Ook is het van mening dat de internationale sancties behoorlijk worden versoepeld, terwijl de belangrijkste delen van het nucleaire programma van Iran intact blijven.

De besprekingen zijn mede mogelijk dankzij de nieuwe president van Iran, Hassan Rouhani. Hij werd in juni gekozen tot nieuwe president en lijkt een gematigde weg ingeslagen te zijn. 

De integrale tekst van het akkoord lezen kan hier (.pdf)

Al Jazeera: Diplomats strike deal in Iran talks