Johnson wil niet meer onderhandelen nadat Merkel uitlegt hoe het zit

Boris Johnson gelooft niet dat verdere onderhandelingen met de Europese Unie nog zin hebben. Die conclusie heeft hij getrokken na een telefoongesprek met Angela Merkel dinsdagochtend. De Duitse bondskanselier vertelde Johnson dat een Brexit-deal zeer onwaarschijnlijk is als Noord-Ierland niet in de douane-unie blijft. Dat verklaart een anonieme medewerker van de Britse premier tegenover Britse media.

De medewerker noemt een overeenstemming tussen Johnson en de EU onmogelijk. Volgens Downing Street 10 toont het gesprek tussen Johnson en Merkel aan dat de EU een ‘nieuwe positie’ heeft ingenomen. Dat is feitelijk onjuist.

Hoewel de andere lidstaten van de Europese Unie al vanaf dag 1 hebben duidelijk gemaakt dat er geen sprake kan zijn van een deal waarbij er een harde grens komt tussen Noord-Ierland en Ierland was dat voor Johnson en de zijnen blijkbaar toch een verrassing. Anders valt niet te verklaren dat de medewerker van de premier het gesprek ‘nuttig en verhelderend’ noemt.

Dezelfde medewerker probeert de EU overigens de schuld in de schoenen te schuiven voor het ‘torpederen van het Goede-Vrijdagakkoord’, dat in 1998 een einde maakte aan decennia van bloedvergieten in Noord-Ierland.

Met die lezing zet Downing Street 10 de wereld op zijn kop. In Noord-Ierland, waar een meerderheid tegen Brexit stemde, vreest menigeen dat de gewelddadigheden weer zullen oplaaien als er een harde grens komt. Alleen als Noord-Ierland onderdeel blijft van de douane-unie kan worden voorkomen dat er een harde Iers-Noord-Ierse grens nodig is – een feit dat Brexiteers maar moeilijk lijken te kunnen accepteren.

Reacties Keir Starmer, de schaduwminister voor Brexit, verwijt Johnson een ‘cynische’ strategie te hanteren om de gesprekken met de EU te saboteren. “Boris Johnson neemt geen verantwoordelijkheid voor zijn eigen falen”, stelt de Brexit-woordvoerder van Labour. Starmer roept het Lagerhuis op om zich te verenigen om te voorkomen dat Johnson eind deze maand alsnog een no-deal Brexit doordrukt.

Ook Donald Tusk, voorzitter van de Europese Raad, haalt snoeihard uit naar Johnson. Hij krijgt bijval van de Ierse minister van Buitenlandse Zaken.