'JSF-fabrikant gebruikte VVD-politici voor geheime lobby'

De Nederlandse industrie-gigant Stork, deelnemer aan de bouw van JSF-vliegtuigen, heeft een gecamoufleerde lobby gevoerd om het besluit tot deelname aan het miljardenverslindende defensieproject in Den Haag door te drukken. Daartoe werden onder meer Bekende Nederlanders ingezet, zonder dat die zelf op de hoogte waren van het doel.

De Volkskrant onthult de lobby in een uitgebreid artikel dat grotendeels is gebaseerd op de verklaringen van oud-marketingdirecteur Mels van Houwelingen. De klokkenluider werd in 2004 ontslagen. Hij zette volgens eigen zeggen voor Stork een zogeheten ‘stealth campagne’ op. Daarbij werden evenementen georganiseerd gevuld met Bekende Nederlanders, interessante persoonlijkheden en mooie vrouwen met als doel beleidsmakers en politici in een prettige omgeving te lokken. Vervolgens werden ze dan subtiel bewerkt door lobbyisten die opereerden ten dienste van Stork. Onder hen onder meer oud-VVD staatssecretaris Robin Linschoten. Onderneemster Lisette Brouwer was ook te gast op zo’n evenement, een zeiltocht op het IJsselmeer, en vertelt:

Ik stond aan boord te praten met Robin Linschoten wiens gezicht ik kende van televisie. Toen Linschoten hoorde dat ik niets met vliegtuigen te maken had, verloor hij direct zijn interesse. Hij verdiepte zich in zijn agenda en spotte een paar minuten later iemand die kennelijk wel bij zijn missie van de dag paste.

De krant voert tv-weerman Reinier van den Berg op die ook te gast was. Hij voelt zich misbruikt: ‘Dit wil een weerman niet’. Ook VVD-prominenten Annemarie Jorritsma en Erica Terpstra zijn ingezet, zonder dat ze kennis hadden van de geheime agenda van de organisator.

Volgens klokkenluider Van Houwelingen werden er ook ‘gouden munten’ van bekende Nederlanders geslagen, een plechtige gebeurtenis waar dan beleidsmakers voor werden uitgenodigd. Hij noemt als namen de pianist Wibi Soerjadi en de Nederlands-Turkse Miss World Arza Akin. Die bijeenkomsten werden georganiseerd onder de vlag van Europa Kinderhulp maar Van Houwelingen regelde de uitnodigingen, zo leert een oud persbericht op internet (zie screenshot). Hij zou uiteindelijk gewetenswroeging hebben gekregen en de zaak aan de kaak hebben gesteld. Daarna volgde ontslag.

Het merkwaardige aan het verhaal is dat de evenementen die Van Houwelingen noemt plaatsvonden nadat het besluit voor deelname aan het JSF-project was genomen. Volgens Stork is Van Houwelingen zelf degene geweest die de evenementen bedacht en ging hij daarbij op zo’n onwenselijke manier te werk dat hij aan de kant is gezet.

De krant heeft interne stukken over de kwestie online gezet. De reconstructie is  te lezen in de betaalde editie.