Knutselen aan klimaat levensgevaarlijk

Klimaatengeneering of geo-engeneering, technisch ingrijpen om de opwarming van de aarde terug te draaien, kan leiden tot ernstige droogte in de tropen, zo blijkt uit nieuw wetenschappelijk onderzoek van de Britse University of Reading.

Dat schrijft de Britste krant The Guardian woensdag.

Het idee om het klimaat bewust te manipuleren is controversieel. De voorstanders zien het als het enige redmiddel voor de gevolgen van de opwarming van de aarde. De tegenstanders waarschuwen voor niet te overziene consequenties.

Verschuiving van probleem Er zijn grofweg twee manieren om het klimaat te manipuleren. De eerste is door met verschillende technologieën C02 uit de lucht te halen, de tweede is door met verschillende technologieën zonlicht te weerkaatsen. Dat kan door de hoeveelheid wolken te verminderen en veranderen, door spiegels in de ruimte te plaatsen en door stofdeeltjes in de atmosfeer te brengen die zonlicht weerkaatsen. Bij zware vulkaanuitbarstingen gebeurt dit laatste op natuurlijke wijze al.

Uit het nieuwe onderzoek blijkt dat de tegenstanders van klimaatengeneering waarschijnlijk terecht waarschuwen. Het idee om kleine stofdeeltjes in de atmosfeer te pompen om zo zonlicht tegen te houden en daarmee de opwarming van de aarde terug te draaien heeft wel een gunstig effect op de opwarming, maar zal leiden tot een andere klimaatverandering die erger is dan de opwarming die ons nu te wachten staat. Eigenlijk verschuif je het probleem alleen maar, zou je kunnen zeggen.

Daarbij zal het effect van klimaatengeneering overal anders zijn, met als gevolg dat sommige landen het er zwaarder door krijgen en andere landen er juist door vooruit gaan. Iets wat nieuwe conflicten tussen deze landen kan veroorzaken. “De vraag zal dan worden: ‘wie krijgt de leiding over de thermostaat van de aarde?'”, aldus een van de onderzoekers in The Guardian.

Het onderzoek, dat is gepubliceerd in ‘Journal Environmental Research Letters’, is het eerste onderzoek dat overtuigend weergeeft wat er gebeurt met de regenval als we op grote schaal sulfaat-deeltjes de atmosfeer in brengen. Het voordeel van deze kunstmatige manipulatie is inderdaad dat de opwarming van de aarde wordt tegengehouden, maar de wetenschappelijke modellen laten ook zien dat dat ten koste zal gaan van de regenval in Zuid-Amerika, Azië en Afrika. Die wordt ongeveer een derde minder. De verwoestende gevolgen van die nieuwe droogte zullen miljoenen mensen en kwetsbare regenwouden raken. En die nieuwe veranderingen zullen zo snel gaan, dat we er niets tegen kunnen doen.

In het artikel in The Guardian wordt een onderzoeker van de Universiteit van Bristol aan het woord gelaten die het belang en de ernst van het onderzoek onderstreept en die uiteindelijk concludeert:

De enige garantie op verbetering is het terugdringen van de broeikasgassen die we constant de atmosfeer in pompen. Het is belangrijk dat we onderzoek blijven doen naar klimaatengeneering, maar regeringen die klimaatverandering serieus nemen moeten dit niet als een snelle, makkelijke oplossing zien.

In december 2013 bracht het Rathenau Instituut een rapport uit over klimaatengineering en de voor- en nadelen ervan. Het instituut zelf is voor een voorlopig verbod op het inzetten van technieken die de zon reflecteren. Een verantwoorde invoering kan pas als de risico’s en onzekerheden in kaart zijn gebracht en de gevolgen van de veranderingen mogen niet voor rekening van arme landen of toekomstige generaties komen. Het rapport staat op de website van het Instituut.

CC foto: Gunnlaugur Þór Briem