Maak steden gezond en de PVV verdampt

Het broeit, niet in de oude stadswijken met veel allochtonen, maar juist in de nieuwere buitenwijken waar allochtonen een relatief nieuw verschijnsel zijn. Daarom moet er vol ingezet worden op het gezond maken van steden. In plaats van alsmaar nieuwe wijken te bouwen, moet worden ingezet op het gezond maken van de bestaande, schrijft zelfstandig onderzoeker Josse de Voogd in het online magazine Sociale Vraagstukken.

Een samenvatting het artikel van Josse de Voogd :

Tegenstellingen

De electorale kaart van Nederland is in toenemende mate gefragmenteerd. Dat hangt samen met nieuwe tegenstellingen die de afgelopen decennia zijn ontstaan. Tegenstelling tussen hoog en laag opgeleiden en tussen ‘kosmopolieten’ en ‘nationalen’. Als gevolg van deze nieuwe tegenstellingen verschieten oude bolwerken van kleur.

Steden

Er ontstaat een schifting tussen enerzijds steden en regio’s die goed meekomen in het postindustriële tijdperk, waar progressief wordt gestemd: GroenLinks en D66. Anderzijds stagnerende industriesteden met veel lager opgeleide inwoners, waar industrieën zijn verdwenen naar lagelonenlanden. Hier zijn de SP en de PVV populair.

Binnen de steden zelf zien we een tegenstelling tussen progressieve binnensteden en meer behoudende buitenwijken. In de centrale stadswijken doen (sociaal-)liberale en individualistische partijen het goed: D66, GroenLinks en de VVD.

De bewoners zijn hier vaker dan gemiddeld student, alleenstaand, starter en hoogopgeleid. Dit zijn de wijken waar vaak ‘gentrification’ plaatsvindt: de opwaardering van een buurt op sociaal, economisch en cultureel gebied.

Verschuivingen

Omdat steden veelal een sterke bevolkingsdynamiek laten zien, ligt het stemgedrag niet vast. Wanneer het proces van gentrification is voltooid, groeien D66 en VVD ten koste van GroenLinks. De steun voor die laatste partij verplaatst dan weer mee naar nieuwe gebieden die in de lift zitten. Zo zien we in Amsterdam een verschuiving van het GroenLinks-zwaartepunt van oude gentrification-wijken als Oud West en De Pijp naar opkomende buurten als Bos en Lommer, Oost en Noord. Het zwaartepunt van de PvdA-aanhang schuift samen met de allochtonen door naar de ruimere buitenwijken. De autochtone bevolking daar beschouwt dit vaak als een achteruitgang. De PVV vindt haar stemmen dan ook vooral in gebieden die recent zijn gaan verkleuren en minder in de vroegere migrantenwijken.

Conclusie

In plaats van een verdere suburbanisatie zou de focus moeten worden verlegd naar het verbeteren van de huidige stedelijke gebieden. Belangrijk is om daarbij oog te hebben voor het verlangen naar veiligheid en kleinschaligheid, bijvoorbeeld door de bouw van meer hofjes. Zo kan geborgenheid worden geboden in een stad die kleurrijker wordt, terwijl de wereld verder globaliseert en zekerheden wegvallen.

Men kan profiteren van voordelen als sociale mobiliteit en diversiteit, maar ook terugvallen op de eigen omgeving. Het blijven bouwen van nieuwe buitenwijken zal daarentegen leiden tot een dichtgeslibd land vol verloederende gebieden met nieuwe proteststemmers.

Sociale Vraagstukken: Behoudzucht troef in beroerde buitenwijk

Foto voorpagina: Stadsstrandje in de Amsterdamse Kolenkitbuurt, een Vogelaarwijk die vol in renovatie is

Foto artikel: Opening moestuin Bos en Lommer, Amsterdam, cc: Anne Helmond