Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Het gevaar van populisme ligt op de loer

  •  
23-09-2016
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
hate
Brendan Cox, de echtgenoot van de Britse politicus Jo Cox die in juni op brute wijze door een extreem-rechtse Brexiteer vermoord werd, spreekt zich in de New York Times  uit tegen de overheersende haat in de samenleving en belooft het werk van zijn vrouw voort te zetten. Volgens Cox ligt het gevaar van het populisme op de loer, een wereldwijd probleem dat ons allen aan zou moeten gaan.
In zijn opiniestuk haalt Cox de herinneringen van de dagen voordat de politicus vermoord werd naar boven. Hij spreekt over haar positieve instelling en toewijding aan minder bedeelden. Samen maakten ze zich toch zorgen over de laatste ontwikkelingen in hun land:
"We begonnen ons allebei zorgen te maken – niet over een catastrofale gebeurtenis die alles zou veranderen – maar dat een reeks van gebeurtenissen, gedreven door gevoelens van onveiligheid en gevoed door demagogen, voor een neerwaartse spiraal zou zorgen die snel uit de hand zou lopen. Ze voelde zich vooral gestoken door de groeiende anti-politieke stemming en het geweld waarmee mensen zich uitdrukken op sociale media."
In de loop naar het referendum toe maakten de Cox’s zich zorgen maar geen van hen had een politieke moord verwacht.
"Parlementsleden worden niet vermoord in Groot-Brittannië; deze afschuwelijke gebeurtenis was zeker een aberratie. Maar het gebeurde in een context die zulke afwijkingen meer kans geeft, een waarin pro-Brexit posters met een afbeelding van Syrische families beweerde dat het land op een ‘breekpunt’ is. En waar in de media stelselmatig migranten en vluchtelingen gedemoniseerd worden. Na het referendum, was er een 42 procent stijging van haatmisdrijven. Vorige maand werden twee Poolse mannen door een bende jongeren in Harlow, Essex belaagd en één werd doodgeslagen."
De problemen met het facisme en populisme zijn, volgens Cox, niet exclusief Brits. Het idee dat de beproevingen die mensen moeten doorstaan de schuld zijn van een andere groep mensen, is een wereldwijd fenomeen. Met de Franse Marine Le Pen, de Hongaarse Viktor Orban, Nigel Farage in de VK en Donald Trump in de VS. Wilders in Nederland past perfect in het rijtje.
"Natuurlijk is het makkelijk om te suggereren dat al deze gevallen hetzelfde zijn; dat zijn ze niet. Of dat een van deze personen verantwoordelijk is voor de dood van Jo; geen van ze zijn dat. Maar ze delen wel een strategie gebaseerd op het benutten van verdeeldheid tussen mensen, het bevorderen van angst en haat op basis van de identiteit. De vluchteling als zondebok is slechts één voorbeeld van een breder probleem. Elders richten de populisten zich op joden en moslims, migranten en Mexicanen, zwarten en homo’s. Zelfs als demagogen verkiezingen verliezen, blijft de haat die ze hebben ontstoken nog smeulen. Er zijn geen snelle oplossingen; we hebben een lange termijn plan nodig."
De vluchteling als zondebok is slechts één voorbeeld van een breder probleem. Elders richten de populisten zich op joden en moslims, migranten en Mexicanen, zwarten en homo’s. Zelfs als demagogen verkiezingen verliezen, blijft de haat die ze hebben ontstoken nog smeulen. Er zijn geen snelle oplossingen; we hebben een lange termijn plan nodig.
Cox pleit ervoor dat internationale politici hun verantwoordelijkheid nemen en zich uitspreken tegen polariserende daden, retoriek en sentimenten die niet oplossingsgericht zijn maar enkel verdelend werken.
"Politieke leiders en mensen in het algemeen moeten de verantwoordelijkheid nemen om zich uit te spreken tegen onverdraagzaamheid. Het midden moet tegen de verraderlijke kruip van extremisme vechten. De geschiedenis laat zien hoe snel haat is genormaliseerd. Wat begint met de lippen op elkaar houden voor politiek opportunisme, of uit sociale onhandigheid, wordt al snel medeplichtigheid met iets veel erger. Voordat je het weet, is het al te laat."
De Brit steekt ook hand in eigen boezem en deelt in zijn stuk wat zijn eigen verantwoordelijkheid is en hoe hij van plan is een bijdrage te leveren.
"Actievoerders zoals ik moeten beter doordringen tot de zwijgende meerderheid, die het aanzetten tot haat betreuren, maar die zich oprecht zorgen maakt over immigratie, de veiligheid of het tempo van de veranderingen in hun gemeenschappen. Het laatste artikel dat Jo schreef ging over waarom het nodig is dat politici de zorgen van mensen over immigratie niet negeren maar adresseren, zelfs als ze geconfronteerd worden met vooroordelen. Ze voelde dat goedbedoelende liberalen, ook in haar eigen partij, maar al te vaak mensen uitsloot, in plaats van ze proberen te bereiken. Activisten moeten effectiever werken met vakbonden, de grote bedrijven, religieuze groeperingen of sporters, instellingen die staan voor tolerantie en diversiteit. Dit om in een samenhangend blok te verenigen. Jo zou haar optimisme hebben behouden, ondanks alles wat er gebeurd is. Niet uit blind geloof, maar omdat ze geloofde dat wat we gemeenschappelijk hebben belangrijker is dan onze verschillen. Het is onze taak om haar visie te realiseren."
Activisten moeten effectiever werken met vakbonden, de grote bedrijven, religieuze groeperingen of sporters, instellingen die staan voor tolerantie en diversiteit. Dit om in een samenhangend blok te verenigen.
Jo zou haar optimisme hebben behouden, ondanks alles wat er gebeurd is. Niet uit blind geloof, maar omdat ze geloofde dat wat we gemeenschappelijk hebben belangrijker is dan onze verschillen.
Het is onze taak om haar visie te realiseren.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.