MH17-onderzoek wijst naar Rusland

De BUK-raket waarmee in juli 2014 vlucht MH17 werd neergehaald, was afkomstig van een onderdeel van het Russische leger in Koersk. Dat blijkt uit uitvoerig onderzoek naar de beelden uit Oekraïne en Rusland. Het nieuws werd donderdag bekendgemaakt door het hoofd van de landelijke recherche Wilbert Paulissen tijdens een persconferentie van het JIT, het internationale team dat onderzoek doet naar de aanslag op MH17.

Hoewel het JIT ervan uitgaat dat binnen de divisie, de 53ste Anti-Aircraft Missile Brigade, mensen zijn die meer weten van de raketlancering, weet het JIT nog niet in hoeverre de brigade zelf actief betrokken was bij de aanslag. Het is overigens niet de eerste keer dat de naam van deze brigade valt, eerder wees ook onderzoekscollectief Bellingcat al in dezelfde richting. Het JIT laat weten dat met de nieuwe onderzoeksresultaten nu onomstotelijk vaststaat dat de raket afkomstige is van het 53ste.

Volgens Paulissen beschikt de gebruikte raket over ‘vele unieke kenmerken’ waardoor de afkomst te herleiden is. Alle beelden van 17 en 18 juli 2014, de uren rond de ramp, zijn nauwkeurig geanalyseerd en vergeleken met via Russische getuigen verkregen foto’s en video’s van een Russisch legerkonvooi dat zich in juni 2014 verplaatste tussen een legerbasis in Koersk en de grens met Oekraïne. Een van de BUK-installaties van het konvooi is geïdentificeerd als de installatie die op de dag van de aanslag gezien is rond de plek waar MH17 werd neergehaald. Het JIT is dan ook stellig: ‘De gebruikte Telar is afkomst van de 53ste Brigade van de Russische federatie.’

Nu vaststaat wáár de raket vandaan komt, is het voor het JIT zaak uit te zoeken wíe verantwoordelijk is voor de aanslag. Volgens hoofdofficier Fred Westerbeke van het landelijk parket van het Openbaar Ministerie wordt ook in dat onderzoek ‘veel progressie’ geboekt. Eerder nog sprak het OM van een groep van zo’n honderd betrokkenen, daarover zegt Westerbeke nu: ‘De rol van een groot aantal van hen is een stuk duidelijker geworden. En we boeken nog steeds iedere dag voortgang. Er werken nog steeds tientallen rechercheurs en officieren van justitie aan dit onderzoek. Dat blijft zo totdat we klaar zijn.’ Ook zei hij dat over de identiteit van verdachten voorlopig geen uitlatingen worden gedaan. ‘Dat doen we in de rechtszaal.’

Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken heeft in een reactie laten weten dat er ‘een belangrijk stuk van de puzzel is gelegd’. Ook zei hij onder de indruk te zijn van het door het JIT verzamelde bewijs. Vrijdag zullen de onderzoeksresultaten worden besproken in de Ministerraad. Mark Rutte, die direct na de aanslag aankondigde ‘niet te zullen rusten voor de onderste steen boven is’, komt speciaal voor de Ministerraad een dag eerder dan gepland terug van zijn handelsmissie naar India.