Minder straf maakt minder crimineel

Het gaat beter in jeugdgevangenissen. Jongeren vinden dat ze voldoende worden ondersteund en er wordt hen weer een toekomstperspectief geboden. Dat blijkt uit de resultaten van het onderzoek naar jeugdgevangenissen in handen van de Volkskrant. Hiervoor werden onder andere 247 jonge gevangen werden gevraagd naar hun leef-, leer- en werkklimaat.

Een opmerkelijke vooruitgang sinds 2007. Toen bracht de Rekenkamer een vernietigend rapport naar buiten, die jeugdgevangenissen omschreef als ‘onveilige plekken waar jongeren nauwelijks behandeling kregen’. Er kwam na het rapport een nieuwe aanpak met minder straffen en meer behandelmogelijkheden. Duidelijke regels werden opgesteld en voor de jongeren kwam er een helder dagritme. Het aanbieden van scholing heeft een positief effect; sommige jonge delinquenten leren nu eindelijk lezen en schrijven, iets wat de kans weer de fout in te gaan verminderd.

Hoofdonderzoeker Peer van der Helm spreekt van een grote vooruitgang. “In een paar jaar tijd zijn grote stappen gezet”. Op Radio 1 legde Van der Helm uit dat vooral door de medewerkers komt:

De belangrijkste verbetering is dat de medewerkers beter met de jongeren weten om te gaan. (…) Er is een grote stap gemaakt dat je de jongeren moet begeleiden en opvoeden in plaats van hard straffen.

Ook heeft er binnen de instellingen een cultuuromslag plaatsgevonden, volgens Van der Helm, waarbij scholing van de medewerkers een grote rol speelt.

Deze positieve resultaten gelden vooral voor jongeren met lichte straffen. Op de afdelingen voor de ‘langverblijvers’, waar jongeren (meermalen) ernstige misdaden hebben gepleegd gaat het minder goed. Deze vaak wat oudere jongens zijn erg verhard en trekken zich terug. Het is voor medewerkers moeilijk een grip op deze vaak agressieve jongeren te krijgen. In sommige jeugdgevangenissen lukt het de medewerkers wel om contact te hebben met de zwaarste groep delinquenten. Daar kunnen de andere instellingen van leren, meent Van der Helm.

Volkskrant: Door nieuwe aanpak betere sfeer in jeugdgevangenissen cc-foto: Scott Savage