Navo-chef: nu niet bezuinigen op defensie

Anders Fogh Rasmussen, secretaris-generaal van de Navo, stelt dat landen in het licht van de Russische agressie hun defensiebudgetten moeten opvoeren. Hij waarschuwt dat het Kremlin de klok wil terugdraaien en Europa wil herverdelen. De financiële bijdrage van de lidstaten aan het bondgenootschap is na het einde van de Koude Oorlog dramatisch gedaald. Ondertussen loopt de spanning in Oekraïne maandag snel op. Gevreesd wordt dat het Russische leger de bezetting uitbreidt.

Updates onderaan

Terwijl in het Westen populisten proberen de eenheid van Europa te breken ziet het Kremlin zijn kans schoon en zint het op de mogelijkheid om de invloedssferen op het continent te herverdelen. Om de dreiging weerstand te bieden heeft de Navo in allerijl de aanwezigheid in Oost-Europa uitgebreid. Zo is het aantal gevechtsvliegtuigen in de Baltische staten verdubbeld, de aanwezigheid in de Zwarte Zee versterkt en worden er oefeningen gehouden in Bulgarije. De Navo-topman Anders Fogh Rasmussen, die dit najaar wordt opgevolgd door de Noorse ex-premier Jens Stoltenberg, waarschuwt in een opinieartikel in de Britse Telegraph voor nieuwe gevaren: Russische expansiedrift en verzwakte Westerse strijdkrachten.

We leven nog steeds in een gevaarlijke wereld en de dreigingen zijn complexer en onvoorspelbaarder dan 65 jaar geleden. Sommige zijn nieuw: cyber- en raketaanvallen. Andere zijn al eeuwenoud: pogingen om met geweld grenzen te verleggen. Wat niet veranderde is de toewijding van de Navo aan onze fundamentele waarden en doelstelling. Ons motto blijft: allen voor een, een voor allen.

Die solidariteit is duidelijk in ons antwoord op de Russische onwettige agressie tegen Oekraïne en zijn voortdurende schending van het internationaal recht. Dankzij bondgenoten aan beide zijden van de Atlantische Oceaan hebben we het aantal gevechtsvliegtuigen dat het luchtruim van de Baltische staten bewaakt verdubbeld. We patrouilleren in de lucht boven Polen en Roemenië met Awacs-toestellen die vroegtijdig waarschuwen en de bondgenoten hebben hun aanwezigheid in de Zwarte Zee sterk uitgebreid. (…)

Niemand in de Navo wil terug maar de Koude Oorlog maar we zien dat het Kremlin de klok probeert terug te draaien en Europa wil herverdelen in nieuwe invloedssferen. We moeten voor onze waarden opkomen, waarop we een nieuw en beter Europa hebben gebouwd en voor het systeem van internationale regels dat welvaart en voorspelbaarheid ondersteunt. (…)

De huidige crisis toont dat defensie als altijd belangrijk is. Dus moet iedere bondgenoot nodige middelen investeren in de juiste slagkracht. Dat betekent moderne uitrusting, intensieve training van onze strijdkrachten en nauwere samenwerking tussen Navo-bondgenoten onderling en met onze partners. Ik weet hoe lastig dat is in het huidige economische klimaat maar het veiligheidsklimaat maakt het noodzakelijk.

Op den duur zal een gebrek aan veiligheid duurder zijn dan nu investeren en we zijn dat verplicht aan onze strijdkrachten en samenleving als geheel. We profiteren allemaal van de bescherming die de Navo biedt, we moeten er ook allemaal aan bijdragen.

Dat laatste is een probleem. De kosten van de Navo worden steeds meer door de Verenigde Staten opgebracht. De Amerikanen bekostigen nu 72 procent van de Navo defensie-uitgaven, 20 jaar geleden was dat nog 59 procent. Van de 25 Europese Navo-leden voldoen alleen Groot-Brittannië, Griekenland en Estalnd aan de onofficiële verplichting om minstens twee procent van het nationaal inkomen aan defensie uit te geven. Gemiddeld was dat 1,3 procent, waar ook Nederland op uitkomt. De VS besteedt 4,4 procent aan de strijdkrachten. In januari, voor de inval in de Krim, riep Rasmussen Nederland al op tot verhoging van de defensieuitgaven.

Update 13:00

De NOS bericht over snel oplopende spanningen in Oekraïne:

In verschillende oostelijke steden in Oekraïne heerst een gespannen sfeer nadat overheidsgebouwen waren bestormd of bezet. President Toertsjinov heeft de nationale veiligheidsraad bijeengeroepen voor een spoedzitting. (…) Correspondent David Jan Godfroid zegt dat het moeilijk in te schatten is hoe reëel die dreiging is. President Poetin heeft gezegd dat hij het recht heeft om in te grijpen in Oekraïne als de toestand in het land niet meer stabiel is of als etnische Russen in gevaar komen. “De invasie op de Krim had ook niemand verwacht”, zegt Godfroid. “Je zou denken dat Poetin er niet zo veel mee opschiet als hij het oosten binnenvalt, want dan riskeert hij een oorlog. Maar niemand kan in het hoofd kijken van Poetin.

De Volkskrant meldt dat de Oekraïense premier ervan overtuigd is dat een invasie aanstaande is:

‘Het plan is om de situatie te destabiliseren en troepen over de grens te sturen om ons grondgebied af te pakken’, zei Jatsenjoek. ‘Dit zullen we niet toestaan.’