Nederland en Australië slaan handen ineen voor slachtoffers MH17

Het kabinet stuurt 40 ongewapende leden van de Koninklijke Marechaussee naar de rampplek in het door rebellen gecontroleerde oosten van Oekraïne. Dat heeft premier Rutte donderdagavond bekend gemaakt.

Updates onderaan

De  NOS schrijft :

De marechaussee wordt niet ingezet om de rampplek te beveiligen. De bedoeling is dat ze de forensische experts ondersteunen bij het zoeken naar lichamen. De marechaussee is niet bewapend. (…) Volgens de premier is de veiligheid van de experts en marechaussee niet in het geding. De Onderzoeksraad voor de Veiligheid meldde gisteren dat hun mensen het gebied niet in konden. Volgens Rutte was dat een tijdelijke situatie. “Er was sprake van gijzelingen in het gebied. Die dreiging is nu voorbij. Dat betekent dat onze mensen er nu wel in kunnen.

Eimert van Middelkoop, oud-minister van Defensie, zegt op BNR dat hij het een goede keuze vindt:

Het is een heel bijzondere missie en alle historische voorbeelden zeggen me niet zo veel. Het eigenaardige is dat we een missie sturen naar een gebied waar een conflict is, maar tegelijkertijd niks met het conflict te maken willen hebben. Dat is het verschil met alle andere voorbeelden uit het verleden. Dan stuurde je militairen, en soms ook politieagenten, om een wapenstilstand af te dwingen of te garanderen of om mensen te trainen. Maar we willen juist zo weinig mogelijk met het conflict te maken hebben.

De veertig leden van de Koninklijke Marechaussee die op de plek van de vliegramp in Oekraïne zullen worden ingezet, vertrekken vrijdagavond na 18.00 uur  vanaf vliegbasis Eindhoven. In welke stad ze landen, is nog niet zeker. De ongewapende marechaussees zullen vandaag dus nog niet aan de slag kunnen op de crashsite. Halverwege de middag landen in Eindhoven opnieuw twee toestellen met stoffelijke overschotten uit Oekraïne. Het vertrek van de marechaussees is bewust daarna gepland om de serene ceremonie op het platform niet te verstoren.

Minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken en zijn Australische collega Julie Bishop zijn ondertussen aangekomen in de Oost-Oekraïense stad Charkov, waar zij langs zullen gaan bij forensisch specialisten die er in de afgelopen dagen voor hebben gezorgd dat veel stoffelijke resten van slachtoffers van de vliegramp naar Nederland konden worden vervoerd om daar te worden geïdentificeerd.

In het gebied waar vlucht MH17 neerkwam zijn ook nieuwe resten gevonden , zo melden Australische media. Een stuk van de romp van het toestel van Malaysia Airlines en meer lichamen zijn teruggevonden in een bebost gebied in het rampgebied. Michael Bociurkiw van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) zegt in de Sydney Morning Herald:

We vonden gisteren stoffelijke overschotten en vandaag opnieuw. De meest significante vondst vandaag was dat we naar een erg beboste zone gingen en een groot stuk romp vonden. Dus het was opnieuw in een beboste zone en het kwam bijna uit het niets. Er waren immers geen aanwijzingen, geen gebroken takken, niets dat aangaf dat er een stuk romp was neergekomen.

De Amerikaanse president Barack Obama wil graag steviger sancties tegen Rusland. Dat heeft hij minister-president Mark Rutte in een telefoongesprek laten weten. Obama stelt in een verklaring van het Witte Huis dat Rusland nog geen stappen heeft gezet om de situatie in Oekraïne te de-escaleren sinds het vliegtuig vorige week werd neergehaald, waarbij 298 levens verloren gingen.

Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft gisteren de slachtoffers van de ramp herdacht. In het lagerhuis van het Amerikaans Congres werd een moment van stilte gehouden.

Updates 11.00 uur: ‘Het sturen van ongewapende marechaussees is risico ‘, dat vindt de Marechausseevereniging. VN-deskundige Dick Leurdijk deelt die mening: 

We weten wat de risico’s zijn aan het sturen van mensen naar conflictgebieden. Die kan je niet uitsluiten, maar wel afbakenen.”

Volgens vicevoorzitter René Schilperoort van de Marechausseevereniging is echter nog volstrekt onduidelijk hoe de overheid dat wil gaan doen:

De keuze voor het sturen van marechaussees is begrijpelijk, zeker in onrustig gebied. Maar hoe werkt dat ongewapend in een onstabiel gebied? We willen meer informatie van Defensie hoe veilig dat is.

Leurdijk twijfelt daarnaast aan de helderheid van de afspraken die met de separatisten zouden zijn gemaakt: 

Toestemming van de Oekraïense regering om te landen op Kiev is één ding, of ze toestemming krijgen van de separatisten om naar het rampgebied te gaan is iets anders. Daar is nog geen duidelijkheid over.”

Naast Nederlandse marechaussees zullen ook Australische militairen naar Oekraïne worden gestuurd om politiemensen die op de rampplek van de Boeing van Malaysia Airlines werken, te beschermen. Dat heeft de Australische premier Abbott vandaag bekendgemaakt. Hoeveel militairen er precies zullen worden gestuurd is nog onbekend. Abbott zegt dat er bijna een akkoord is bereikt om de troepen en de politiemacht in het Oost-Europese land te stationeren:

Dit zal een door de politie geleide missie zijn, een internationale door de politie geleide missie. Een humanitaire missie, dat is wat het is. Om er zeker van te zijn dat we ze thuisbrengen. Het spijt me te moeten zeggen dat meer menselijke resten zijn gevonden en we verwachten dat er de komende dagen meer resten zullen worden gevonden.

De Russische krant Novaja Gazeta biedt vandaag op de voorpagina excuses aan Nederland aan voor de ramp met de MH17. Op de voorpagina werd een foto afgedrukt van een stoet rouwwagens die over de snelweg rijdt, met daarboven de tekst ‘ Vergeef ons, Nederland ‘ in het Nederlands en het Russisch. Novaja Gazeta is een van de laatste onafhankelijke kranten in Rusland en wordt veel gelezen door de oppositie. Anna Politkovskaja – de Russische journaliste die fel tegenstander was van president Poetin en in 2006 werd doodgeschoten – werkte ook bij Novaja Gazeta.

Update 11.30 uur: Volgens premier Rutte gaat de marechaussee niet in eigen hoedanigheid naar Oekraïne, maar als ondersteuning bij het forensisch onderzoek. Ze gaan niet in uniform en kleden zich zo dat de speraratisten in het gebied er geen aanstoot aan nemen. De premier deed zijn uitspraken naar aanleiding van vragen in het Kamerdebat over de afwikkeling van de vliegramp.