Nederland, hoeder van Europese waarden

De Europese Commissie steunt de Nederlandse oproep voor een striktere naleving van de Europese waarden, zoals mensenrechten, democratie en rechtsstaat. Nederland deed samen met Duitsland, Finland en Denemarken een beroep op Brussel nieuwe maatregelen te treffen, zo meldt het AD maandag.

Europees commissaris Viviane Reding (Justitie) ziet het initiatief van de vier landen als politieke steun, schrijft het AD. Reding verwees in een vergadering van de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU in Luxemburg naar de verklaring van de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, Frans Timmermans, en zijn Duitse, Finse en Deense collega’s.

De vier pleiten voor een instrument om snel in te kunnen grijpen als EU-waarden door een lidstaat met voeten worden getreden. De huidige middelen vinden ze onvoldoende. Staten moeten in het uiterste geval tijdelijk geen geld uit Brussel mogen krijgen.

Ook Reding erkent dat Brussel op dit moment slechts kan kiezen tussen een ‘speldenprik of een atoombom’: 

Bij de speldenprik gaat het om een langdurige procedure, waarbij Europese rechters een land uiteindelijk op de vingers kunnen tikken voor het schenden van verdragen. Bij de ‘nucleaire optie’ gaat het om een omvattende procedure om een land te straffen voor een ernstige schending, bijvoorbeeld door het tijdelijk schrappen van het stemrecht tijdens vergaderingen.

Hongarije De vier initiatiefnemers van dit normen- en waardenoffensief hebben waarschijnlijk een land als Hongarije in gedachten, waar onlangs een omstreden grondwetswijziging is doorgevoerd. Volgens de Europese Commissie stroken de Hongaarse grondwetswijzigingen niet met EU-recht en de beginselen van de rechtsstaat. De Europese Commissie is dan ook de wijzigingen juridisch aan te vechten bij het Europese hof van justitie, zo meldde het AD tien dagen geleden.

De grondwetswijzigingen hebben de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht in Hongarije aangetast. Ook zijn de vrijheid van meningsuiting en rechten van onder meer ongetrouwde paren en homostellen beknot. In Hongarije zijn grote betogingen geweest tegen de grondwetswijzigingen.

Nederland Nederland is zelf in het verleden herhaaldelijk op de vingers getikt door Europa. De Europese Commissie vindt dat Nederland gepensioneerden in het buitenland discrimineert. Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) haalde onlangs een streep door een Nederlandse vingerafdrukwet. Het EHRM gaf de Telegraaf gelijk toen de krant zijn bronnen niet wilde bekend maken aan de AIVD. Ook het Nederlandse migratie- en asielbeleid is herhaaldelijk veroordeeld door het EHRM.

AD: Brussel steunt oproep Nederland over waarden