'Nederland staat stijf van de fraude'

De fraudeproblematiek in Nederland wordt alleen maar erger en de pakkans is laag omdat politie en justitie geen plan van aanpak hebben. In ZEMBLA geven twee belangrijke fraudebestrijders een inkijkje in hoe de overheid fraude aanpakt. Volgens hen staan fraudeslachtoffers in de kou omdat er een gebrek is aan prioriteit en capaciteit. Ze pleiten voor een commissie die gaat onderzoeken welke mogelijkheden slachtoffers hebben om hun geld terug te halen.

Bekijk de video in andere formaten. Voormalig landelijke fraudeofficier F. Speijers uit vrijdagavond in ZEMBLA zijn frustratie. “Met aangiftes gebeurt niets”, zegt hij terwijl de fraudeproblematiek “alleen maar erger is geworden”. Ook D. Steenhuis, voormalig procureur-generaal verantwoordelijk voor fraudebestrijding is sceptisch: “Nederland staat stijf van de fraude.”

Fraudeurs glippen door de mazen van de wet die al in tien jaar vrijwel onveranderd is gebleven. Speijers was vanaf 1991 tot 2007 verantwoordelijk voor de landelijke coördinatie van de fraudeaanpak.

Het is niet van de grond gekomen. Als ik goed genoeg was had ik het geregeld. Ik heb het niet geregeld”, zegt Speijers.

De pakkans van fraudeurs ligt momenteel tussen de 1 en 1,5 procent. Bij faillissementsfraude ligt dat percentage op 2 procent. Curatoren zien dezelfde ontwikkeling. Ondanks diverse overheidsprojecten zien zij geen verbetering in de samenwerking met justitie. Ze stellen ongeveer bij een derde van de faillissementen fraude vast. In 2011 ging het om zo’n drieduizend fraudezaken. Slechts in 20% van de fraudegevallen doet een curator aangifte omdat hun ervaring leert dat de politie de zaak toch niet oppakt.

Hoogleraar O. Haazen vindt dat de Nederlandse overheid een monopoliepositie heeft als het om fraudebestrijding gaat en niet de middelen in huis heeft om de beloftes waar te maken. Hij is voor invoering van het Amerikaanse systeem waarbij mensen via een collectieve schadevergoedingsactie een front kunnen vormen tegenover de fraudeurs. Gezamenlijk kan dan een rechtszaak gefinancierd worden en kunnen fraudeslachtoffer interne stukken opvragen om bewijzen te verzamelen voor hun rechtszaak. Die mogelijkheden moeten Nederlandse slachtoffers ook krijgen, anders wordt Nederland een fraudeparadijs vindt Haazen. 

Volg Joop op Twitter , vind Joop leuk op Facebook. Of abonneer je op de dagelijkse nieuwsbrief met een handig overzicht van nieuws en opinies.