Nederland verliest vertrouwen

Het vertrouwen van Nederlanders in hun leiders is dramatisch laag. Nog maar zes procent van de mensen gelooft dat politici de waarheid spreken. Tien procent zegt dat van bestuurders van bedrijven. Nederlandse leiders staan daarmee in de rangen tussen de minst geloofwaardige van de wereld. Dit blijkt uit onderzoek van Edelman, het grootste communicatiebureau van de wereld, in 26 landen.

Het onderzoek wordt vandaag op het World Economic Forum in Davos gepresenteerd. De Volkskrant geeft wat cijfers hieruit:

Volgens de vertrouwensindex van Edelman is de geloofwaardigheid van de overheid en het bedrijfsleven in Nederland gedaald van 73 procent twee jaar geleden naar 61 procent vorig jaar en 59 procent nu. Dit jaar is vooral het vertrouwen in het bedrijfsleven – van 65 naar 61 – en de media – van 61 naar 57 procent – afgenomen. Maar ook de hulpverleningsinstanties, de zogenoemde ngo’s, scoren maar 57 procent.

Incompetentie en fraude zijn de belangrijkste redenen voor het verlies van vertrouwen in de overheid. Bij het bedrijfsleven zijn fraude en foute drijfveren zoals hoge bonussen de boosdoener. 

Annemieke Kievit, baas van Edelman Nederland, spreekt in de Volkskrant van een wereldwijde ‘leiderschapscrisis’. Na het uitbreken van de kredietcrisis in 2007 nam het vertrouwen in politiek en bestuur in rap tempo af. Ethisch handelen en het nakomen van afspraken zijn volgens Kievit voorwaarden om het vertrouwen te herwinnen. In Nederland hebben met name de geschonden beloften over de hypotheekrenteaftrek en de chaos rond inkomensafhankelijke zorgpremie veel schade aangericht.

Kievit ziet ook parallellen tussen vertrouwen en de economische ontwikkeling. In landen waar groei wordt verwacht, zoals Duitsland, zie je het vertrouwen meteen stijgen. In landen waar de economie floreert, zoals in China, is het vertrouwen in de overheid het hoogst. In Nederland is iedereen zeer somber over de vooruitzichten. Een ‘kip-of-eisituatie’, erkent Kievit. Juist in landen als Nederland wordt herstel van het vertrouwen gezien als voorwaarde voor economisch herstel.

Volkskrant: Nederland is vertrouwen in leiders kwijt