Plasterk wil ook chat-apps en wifi-hotspots aftappen

De nieuwe ‘aftapwet’ waarmee geheime diensten meer moeten kunnen gaan   aftappen, zou ertoe kunnen gaan leiden dat ook gewone burgers zonder dat ze het weten gaan worden afgeluisterd. Bijvoorbeeld als ze een chat-app gebruiken. Dat blijkt uit een vertrouwelijk document dat de NOS in handen heeft gekregen.

Plasterk noemde tot nu toe steeds maar één voorbeeld voor de nieuwe Wet op inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Zo zou de AIVD bijvoorbeeld ook al het internetverkeer tussen Nederland en Syrië kunnen gaan aftappen. Maar de minister heeft aan internetproviders ook andere plannen voor de wet voorgelegd, te weten het onderscheppen van al het internetverkeer tussen een bepaalde stad en een chat-app.

Als voorbeeld wordt een stad dan 400.000 inwoners genoemd. Als die mensen gebruik maken van de chatdienst, wordt ook dat verkeer onderschept. Ook staat in het document hoe openbare wifi-hofspots kunnen worden afgetapt. Als je dan als achteloze burger inlogt op een hotspot, in de trein bijvoorbeeld, kan al je internetverkeer worden afgeluisterd. In het document staat ook dat de minister van Binnenlandse Zaken langer wil afluisteren dan hij nu in het openbaar zegt. Nu zegt hij dat hij wil kunnen aftappen voor een maand, maar in het document wordt gesproken over een jaar.

Geschokt Privacywaakhond Bits of Freedom laat in een reactie aan de NOS weten geschokt te zijn en voor een sleepnet-effect te vrezen waar veel onschuldige mensen in terechtkomen. Volgens Bits of Freedom is het niet terecht dat Plasterk zegt dat dat niet gaat gebeuren, de privacywaakhond vreest zelfs dat de geheime diensten in de praktijk nog verder zullen gaan met het verzamelen van gegevens.

Uit het vertrouwelijke document blijkt dat het om maximaal 200 mensen gaat van wie het internetverkeer moet worden afgetapt, ‘doorzocht’ noemt het kabinet dit. Maar volgens een anonieme bron uit de telecomindustrie proberen de beleidsmakers dat getal te downplayen.

Niet alleen Bits of Freedom reageert geschokt, ook D66 laat weten dat het plan te ver gaat. Kees Verhoeven van D66 vreest net als de privacywaakhond voor een sleepnet-effect en vraagt zich af in hoeverre het effectief is om al die data te verzamelen. Het moet immers ook geanalyseerd worden.

Volgens hoogleraar ict-beveiliging Bart Jacobs kunnen veel chatdiensten als Whatsapp en Telegram niet zomaar worden afgeluisterd omdat ze versleuteld zijn waardoor de AIVD er weinig mee kan. Maar in het vertrouwelijke document staat geschreven dat bedrijven moeten meewerken aan het ontsleutelen van die gegevens zodat de geheime dienst toch voor een deel kan meekijken.

Volgens een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse zaken zal de mogelijke privacyschending van de nieuwe wet nog worden onderzocht. Tegen de NOS zegt hij dat de nieuwe afluisterbevoegdheden alleen mogen worden ingezet bij concrete onderzoeken.

Lees het hele verhaal bij de NOS.

Beeld: Pexels