'Politie schendt kinderrechten bij omgang minderjarige verdachten'

Politie en Justitie schenden internationale verdragen bij de behandeling van minderjarige verdachten. Kinderen worden te lang opgesloten, onvoldoende geïnformeerd over hun rechten en op intimiderende wijze verhoord en gearresteerd. Het ontbreekt de politie aan een kindvriendelijk beleid en aparte regels voor de omgang met minderjarigen. In de praktijk worden kinderen daardoor vrijwel hetzelfde behandeld als volwassenen. Die harde kritiek uit kinderrechtenorganisatie Defence for Children in het rapport Een ‘paar nachtjes’ in de cel dat vanavond in het VARA-programma ‘De Ombudsman’ wordt gepresenteerd.

De belangrijkste aanklacht van Defence for Children (DfC) is dat minderjarigen als volwassenen worden behandeld. Voor kinderen gelden geen aparte regels. Zo is er in de wet niets vastgelegd over het gebruik van geweldsmiddelen, handboeien en wapens bij minderjarigen en zijn er geen aparte eisen voor de cellen waarin kinderen worden opgesloten. Ook zijn de meeste agenten niet speciaal getraind in de omgang met kinderen.

Uit cijfers blijkt dat steeds meer kinderen één of meer nachten op het politiebureau moeten doorbrengen. Werden in 2009 nog 8.142 minderjarigen ‘in verzekering gesteld’, in 2010 waren dat er bijna duizend meer: 9.136. Volgens DfC geven (hulp)officieren van justitie en rechters veel te makkelijk toestemming om kinderen langer vast te houden en hebben ze onvoldoende oog voor alternatieven, zoals huisarrest, taakstraffen of gedragsmaatregelen.

Ook uit de kinderrechtenorganisatie scherpe kritiek op de termijnen die gelden voor het opsluiten van kinderen. Zo mogen minderjarigen tussen 12 en 15 jaar maximaal negen dagen en vijftien uur worden vastgehouden en 16- en 17-jarigen zelfs nog een volle week langer.  “Onaanvaardbaar lang”, vindt DfC, zeker omdat de politiecellen niet geschikt zijn voor kinderen. Vaak ontbreekt het aan daglicht, is er niets voor kinderen te doen en worden minderjarigen tussen, en soms zelfs mét, volwassenen opgesloten. Ter vergelijking: in België en Duitsland mag de politie minderjarige verdachten maximaal 24 uur vasthouden in een politiecel.

VARA-Ombudsman Pieter Hilhorst sprak zelf met jongeren die onlangs op het politiebureau werden opgesloten. Eén van hen is de 15-jarige Errol die ruim drie dagen werd vastgehouden na een vechtpartij op het schoolplein.  Hij vertelt dat hij de eerste nacht in een koude cel moest doorbrengen zonder dat hij had gegeten. Ook werd hij onder druk gezet een verklaring te ondertekenen. “De agenten zeiden: teken of je blijft langer vast zitten”. Uiteindelijk tekende Errol daarop, ongezien, de verklaring.

Jurist Maartje Berger van Defence for Children noemt de drie dagen die Errol vast moest zitten ‘veel te lang’. Volgens haar loopt Nederland volledig uit de pas met het VN-Kinderrechtenverdrag. “Dat bepaalt dat minderjarigen alleen mogen worden opgesloten als het niet anders kan en dan ook nog zo kort mogelijk. Nederland zal de wet dus moeten aanpassen”.

cc-foto: Roel Wijnants