Politiek 'amateuristisch' met sociale media

Politieke partijen hebben de afgelopen maanden hun publieke bereik via sociale media amper vergroot. Dat blijkt uit een inventarisatie door Joop. Van alle partijen heeft de VVD sinds april de meeste Twitter-volgers er bij gekregen: 2471, een groei van 7 procent. De VVD is op Twitter de grootste partij met 37.745 volgers.

Met de Twitter-aanhang van de persoonlijke lijsttrekkersaccounts is het iets beter gesteld. D66-leider Alexander Pechtold boekte twaalf procent winst met 16.401 extra volgers, net iets meer dan rivaal Wilders 15.701. Ze worden gevolgd door Samsom, Roemer en Sap. Met respectievelijk een groei van 8701, 7229 en 6795 in volgers. De CDA-lijsttrekker Buma kent een terugval. Hij nam het roer over van Maxime Verhagen, die overigens nooit lijsttrekker is geweest en heeft nu 14.864 volgers. Uit eerder onderzoek van Joop bleek dat de CDA-leider voornamelijk wordt gevolgd door nep-accounts. 

De lauwe belangstelling voor Twitter onder politieke partijen staat in schril contrast met de inspanningen van politici in de Verenigde Staten. Barack Obama, voorloper op het gebied van sociale media, wierf de afgelopen drie maanden miljoenen extra volgers en telt er nu meer dan 18 miljoen.

Sociale media gigant Facebook speelt bij de Nederlandse verkiezingsstrijd amper een rol. Ook dat is een opvallend verschil met de Verenigde Staten waar Barack Obama’s pagina bijna 28 miljoen likes telt. Concurrent Mitt Romney ontving inmiddels 4,4 miljoen likes. In Nederland is GroenLinks de grootste met 15.388 likes. PVV-lijsttrekker Geert Wilders is de leukste persoon met 23.380 likes. Andere politici komen daar niet eens in de buurt van: SP-lijsttrekker Emile Roemer staat tweede met 6872 likes.

De campagnes in de VS en Nederland kunnen niet met elkaar vergeleken worden zo werd deze week duidelijk tijdens een door pr-bureau Weber Shandwick georganiseerde bijeenkomst. Obama bijvoorbeeld heeft een team van 150 medewerkers dat de online campagne coördineert.

Social media pionier Boris van der Ham zette uiteen dat online campagnes in Nederland veel amateuristischer zijn dan die van de Amerikanen. Partijen en politici proberen vaak maar wat zonder zich duidelijk in een doel vast te bijten.

Die ongeïnteresseerde aanpak is onterecht want er valt wel degelijk wat te winnen. Van der Ham, die zich niet opnieuw verkiesbaar heeft gesteld, betaalde de afgelopen jaren uit eigen zak een persoonlijke social media campagne. Zo nam hij in een studio voordrachten op en verspreidde die via tal van kanalen, ook op Joop. De D66-politicus haalde mede door dit soort acties bij de laatste verkiezingen ruim 42.000 voorkeurstemmen, goed voor bijna drie zetels.

Volgens Van der Ham ( 43.552 volgers  / 3847 likes ) moet je bij sociale media niet naar het directe bereik kijken maar naar de invloed en gevolgen. “Onder mijn volgers zitten journalisten. Die pakken met regelmaat een tweet van me en berichten er over.” Die zeepkist-functie is volgens Van de Ham de grote kracht van social media.

Toch is het geringe directe bereik onder kiezers opvallend omdat Nederland een van de meest online landen ter wereld is. “Negentig procent van de bevolking zit op internet, verdeeld over alle sociale lagen van de maatschappij. Van de Tweede Kamer politici heeft 79 procent een Twitter-account.”

Van der Ham toonde een aantal campagne-websites en wees op opmerkelijke zaken. Zo is bij D66 geen portret van de lijsttrekker te zien. “In de Verenigde Staten zou dat ondenkbaar zijn.” GroenLinks start via internet petities, bijvoorbeeld voor kraanwater of het kinderpardon. Van der Ham zet daar vraagtekens bij. “Waarom moet je als politieke partij zelf petities starten? Je bent onderdeel van de wetgevende macht, je kunt zelf wetsvoorstellen maken. Petities zijn er voor pressiegroepen.” Volgens Van der Ham worden juist die pressiegroepen onderschat. “Dat zijn burgers die betrokken zijn en zich organiseren. Zij zijn per definitie geïnteresseerd in je boodschap en hebben een eigen publiek. Benut dat.” De beste campagnesite is volgens hem die van de SP. “Veel actie en nadruk op Roemer.”

Ook worden sociale media nog weinig gebruikt om mensen te mobiliseren. Bijvoorbeeld om mee te gaan met flyer-acties en buurtbezoek. Volgens Van der Ham mag het belang van dat directe contact met de kiezer niet onderschat worden. “Het valt me op dat mensen die een voorkeurstem op me hebben uitgebracht me ook vaak een keer ontmoet hebben.” 

Het advies van Van der Ham aan campagnevoerende politici: “Als je een goed idee hebt, hou daar dan aan vast. Probeer niet steeds iets anders. En houdt het resultaat in de gaten. Steek geen geld en energie in dingen die niets opleveren.” Als voorbeeld noemt hij online campagne-video’s waar soms slecht enkele tientallen mensen naar kijken. “Die kosten veel tijd en geld om te maken. Zorg er dan ook voor dat ze vaak bekeken worden of besteed je energie ergens anders aan.”

cc-foto: Jeroen Mirck

Handig! Al het nieuws over de verkiezingen op Joop Verkiezingsoverzicht.

Volg Joop op Twitter , vind Joop leuk op Facebook. Of abonneer je op de dagelijkse nieuwsbrief met een handig overzicht van nieuws en opinies.