Rel om racistische reclame in Thailand

In Thailand is commotie ontstaan over een advertentie van Unilever voor witmakende crèmes. De campagne, die inmiddels offline is gehaald, insinueerde dat studenten met een lichtere huidskleur makkelijker een studiebeurs zouden krijgen. Unliver heeft inmiddels excuses aangeboden.

In de advertentie de ‘Citra search for clear, soft and glowing skin’ werd vrouwelijke studenten gevraagd een foto van zichzelf in schooluniform met een fles Citra ‘Pearly White UV bodylotion’ in te sturen. De prijs die ze vervolgens konden winnen was een beurs van 100.000 baht (ruim 2.000 euro). 

De advertentie werd uitgezonden op televisie en youtube. Twee studentes, een met een lichte huidskleur en een met een donkere huidskleur, werden gevraagd hoe je er onweerstaanbaar kan uitzien in schooluniform. Het donkere meisje wist niet wat ze moest antwoorden, terwijl het blankere meisje, meteen wist wat ze moest doen: Citra whitening crèmes gebruiken. Na de advertentie barstte de discussie los over huidskleur en intelligentie. De indruk werd gewekt dat je slimmer bent naarmate je blanker bent. In Thailand en de rest van zuidoost Azië, is het een teken van welvaart als je een lichtere huid hebt. Dat is immers het bewijs dat je niet je hele leven op een boerderij hebt gewerkt. Maar daar komt nu steeds meer kritiek op.

Hoewel de advertentie is teruggetrokken, loopt de prijsvraag gewoon door. Scholieren kunnen hun foto nog tot 31 oktober insturen en kans maken op de beurs.

Cosmeticaproducten voor een blanke huid zijn razend populair in zuidoost Azië. Reclames waarin blanke meisjes populairder zijn en gelukkiger zijn in de liefde dan donkere meisjes zijn aan de orde van de dag. Vrouwen smeren niet alleen crèmes, ze slikken ook pillen en voedingssupplementen in de hoop een lichtere huidskleur te krijgen. Er is zelfs een officiële belediging voor vrouwen die ‘te donker’ zijn. ‘Mhuen e-ga” betekent: zo zwart als een kraai.

Een groot deel van het debat over de wedstrijd van Citra speelt zich af in populaire online fora als Pantip.com, waar gebruikers het schandalig vinden dat een studiebeurs als middel wordt gebruikt om meisjes aan de whitening crèmes te krijgen. In een reactie liet Unilever weten nooit de bedoeling te hebben gehad om te discrimineren. Het voedselconcern bood excuses aan voor de onrust die was ontstaan en zei in de toekomst voorzichtiger te zullen zijn met haar campagnes.

Of dat ook gaat lukken is een tweede. Het aantal soortgelijke advertenties op youtube laat zien dat er nog een lange weg te gaan is. Het is ook niet de eerste keer dat er discussie over een reclame ontstaat. In september moest de ‘Dunkin’ Donuts reclame worden teruggetrokken nadat mensenrechtenorganisaties hadden geklaagd over een model met zwarte make-up op in een advertentie voor ‘kolen-donuts’. En in mei 2013 werd een reclame voor een witmakend drankje uit de lucht gehaald vanwege de discriminerende inhoud. </p>