Rode Kruis waarschuwt voor vermenging hulp en militaire acties

Het Rode Kruis is ‘zeer bezorgd’ over het besluit van het kabinet om 250 miljoen euro aan ontwikkelingsgeld uit te geven aan humanitaire hulp bij internationale vredes- en crisisoperaties in ontwikkelingslanden als onderdeel van de militaire operatie. Volgens de organisatie kan die vermenging hulpacties belemmeren of zelfs onmogelijk maken.

Het nieuwe beleid is onderdeel van een poging om de forse bezuinigingen op defensie te verzachten en ontwikkelingshulp te behouden, een zogeheten win-win gedachte. Dat effect geldt misschien voor de binnenlandse politiek maar in de buitenlandse praktijk kan het heel erg verkeerd uitpakken.

Het Rode Kruis stelt in een verklaring :

Vermenging van humanitaire en militaire activiteiten kan leiden tot gevaar voor de burgerbevolking, die doelwit van aanvallen kan worden als ze humanitaire hulp van militairen aannemen. Daarnaast kan het ertoe leiden dat de strijdende partijen of de burgerbevolking zelf de humanitaire hulp niet meer accepteert. Tot slot kan het de hulpverleners in gevaar brengen. Het aantal opzettelijke aanvallen tegen humanitair personeel neemt toe. Dat maakt pijnlijk duidelijk hoe broos het vertrouwen is van alle strijdende partijen in de hulpverlening van het Rode Kruis.

Hoe dun die lijn is hebben we dit jaar kunnen zien in Syrië waar inmiddels 8 vrijwilligers tijdens het werk zijn doodgeschoten. In Pakistan werd een Franse hulpverlener gedood en Noord-Libië werden diverse ziekenhuizen en kantoren van het Rode Kruis beschoten.

Bij conflicten gaat het vaak om extreem complexe sociaal-politieke situaties waarin men langdurig consequent zal moeten blijven handelen. Een goed voorbeeld van afstemming tussen de strijdende partijen en het Rode Kruis en het  belang van onafhankelijke humanitaire hulpverlening is Afghanistan.

Het Rode Kruis kon daar een veilige doorgang organiseren voor het Afghaanse ministerie van Volksgezondheid en de Wereld Gezondheids Organisatie, zodat werknemers  polio vaccinaties konden geven aan kinderen in het zuiden van het land. Deze veilige ruimte werd gecreëerd door  onderhandelingen met de Taliban en dit werd gerespecteerd door de VS, de NAVO en Afghaanse veiligheidstroepen. Daarnaast faciliteert het Rode Kruis daar regelmatig bij de overdracht van gewonden en gijzelaars. Dergelijke operaties zijn alleen mogelijk als alle partijen in het conflict vertrouwen hebben in de onafhankelijke en neutrale positie van het Rode Kruis.

foto: Ministerie van Defensie, Nederlandse militairen in actie in Tsjaad (2008)