Russen misbruikten zwarte activisten om Trump in het zadel te helpen

Russische trollen hebben zich in het voorjaar van 2016 voorgedaan als zwarte activisten in Buffalo, in het westen van de staat New York. Na eerst een protestmars te organiseren voor een in een politiecel om het leven gekomen zwarte vrouw, voerden de trollen actief campagne om zwarte mensen te overtuigen vooral niet te gaan stemmen bij de presidentsverkiezingen. Dat meldt lokale krant The Buffalo News , onder meer op basis van onderzoek van The Daily Beast.

“Blacktivist”, dat was de naam die de zogenaamde activistengroep droeg. Ze verschenen in april 2016 uit het niets en riepen op tot een protestactie bij het cellencomplex waar ruim een maand eerder de 27-jarige India Cummings op mysterieuze wijze de dood had gevonden, twintig dagen na haar arrestatie. De politie wist niet hoe ze was overleden, noch zei de politie te weten hoe Cummings aan haar verwondingen was gekomen, waaronder een gebroken arm.

Kattrina Martin-Bordeaux, een zwarte activiste, nauw verbonden aan de Black Lives Matter-beweging, laat in een interview weten dat de opkomst van de nieuwe groep verdacht was: ‘Ze kwamen uit het niets en hadden geen enkele identiteit.’ Desondanks wisten ze met hun campagne voor een onderzoek naar de dood van India Cummings de juiste snaar te raken bij lokale activisten die zelf ook al meerdere protestactiviteiten hadden georganiseerd om de waarheid boven tafel te krijgen. De mensen achter Blacktivist sprongen daar handig op in. Martin Bordeaux vertelt hoe eerst zij en haar mede-activisten werden benaderd via Facebook, om zich vervolgens bij hun acties aan te sluiten. ‘Daarna namen ze het langzaamaan over.’

Het bleef niet bij oproepen op sociale media. Op 4 april 2016 organiseerde Blacktivist niet alleen een protestmars, maar betaalde ook het daarvoor bestemde promotiemateriaal, zowel digitaal als fysiek. Op sociale media gebeurde er nog iets anders dat de argwaan van Martin-Bordeaux wekte. De Facebook-pagina van Blacktivist had uit het niets een enorm aantal volgers, meer zelfs dan de officiële pagina van Black Lives Matter. Achter Blacktivist gingen mensen van vlees en bloed schuil, geen geautomatiseerd programma. De trollen namen contact op met zoveel mogelijk activisten in Buffalo, riepen hun hulp in bij het organiseren van petities en het printen van protestborden. Door die vermenging met daadwerkelijke activisten, en de inzet voor een zaak die de lokale bevolking oprecht aan het hart ging, was het al vrij snel nog maar moeilijk zichtbaar dat achter Blacktivist een heel andere organisatie schuilging.

Het winnen van het vertrouwen van de plaatselijke, zwarte bevolking ging geleidelijk. Via sociale media werd herhaaldelijk aandacht gevraagd voor onrecht binnen de zwarte gemeenschap. Er werd in mei van dat jaar nog een protestmars voor India Cummings georganiseerd, maar daarna veranderde de toon. Op de Facebook-pagina van de Young Black Democrats, de organisatie waaraan Martin-Bordeaux leiding gaf, verschenen berichten afkomstig van Blacktivist-leden als: ‘Wat hebben de Democraten de afgelopen zestig jaar voor jou gedaan?’ en ‘Laat je macht zien door niet te stemmen.’

Martin-Bordeaux zegt een aantal van de schrijvers van die berichten te hebben aangesproken en veel berichten te hebben verwijderd. Desondanks resoneerde de boodschap bij een deel van de zwarte bevolking. Zij namen de berichten over en begonnen hun eigen verbale aanvallen op de Democratische partij. Zelfs nadat CNN onthulde dat de bron van Blacktivist niet in Buffalo huisde, maar in een Russische trollenfabriek, wilden veel lokale bewoners daar niets van weten.

‘Daar zijn we dan,’ legt Martin-Bordeaux dat ongeloof uit. ‘Gewone mensen die alleen maar proberen om een verschil te maken in ons kleine hoekje van de wereld. Dat Russische propagandisten ons zouden opzoeken, ons benaderen via sociale media, dat was ontzettend moeilijk voor mensen om te geloven.’

Hoewel het voor de lokale bevolking dan misschien onbegrijpelijk was dat juist zij het doelwit werden, was dat bij lange na geen toeval. Buffalo was als een-na-grootste stad in een van oudsher Democratischgezinde staat een belangrijke spil in de zegetocht van presidentskandidaat Hillary Clinton. Het besef dat er toch echt een groep door het Kremlin aangestuurde trollen zich met het lokale stemgedrag had bemoeid daalde pas in nadat ook speciaal aanklager Robert Mueller in zijn onderzoek melding maakte van de Russische trollen die zich op grote schaal in het Amerikaanse verkiezingsproces hadden gemengd.

Terugkijkend op die periode is Martin-Bordeaux nog steeds boos. Boos op Blacktivist omdat ze de bevolking hebben bespeeld, maar nog veel meer op de manier waarop. ‘Ze hebben het lot van India Cummings misbruikt voor hun eigen zaak.’ Die mening wordt gedeeld door andere activisten, zoals advocaat Craig Carson, die de misleiding door Blacktivist ‘bizar, manipulatief en gewiekst’ noemt, en Noah Westfall, een plaatselijke muzikant die zich voor het karretje van de trollen had laten spannen. ‘Gestoord,’ noemt hij de acties van Blacktivist. Volgens Westfall is er echter iets dat nog veel gestoorder is dan het getrol. En dat is dat het Amerikaanse Congres met een overweldigende meerderheid heeft ingestemd met sancties tegen de Russische overheid vanwege de inmenging in de Amerikaanse Presidentsverkiezingen, maar dat president Donald Trump die tot op de dag van vandaag weigert uit te voeren.