Rutte biedt oppositie excuses aan

Het kabinet is vrijdag voor het eerst sinds het reces bijeen gekomen in de ministerraad. Na afloop houdt Rutte zijn eerste persconferentie van het seizoen. De minister-president heeft de afgelopen tijd veel kritiek te verduren gehad. Onder andere over de onduidelijkheid over het steunpakket aan Griekenland. Ook wordt Rutte verweten dat hij te weinig leiderschap toont rondom de zich uitbreidende eurocrisis.

Rutte meende na de eurotop dat Griekenland 109 miljard euro steun zal krijgen, inclusief 50 miljard van banken en verzekeraars. Andere Europese leiders hielden het op een totaal 159 miljard euro steun waar de steun van de banken nog bij moest komen. De minister-president zegt nu geen rekenfout te hebben gemaakt, maar zich gefocust te hebben op de periode tot 2014. Andere euroleiders focusten zich juist op 2020. Rutte zei tijdens de persconferentie zijn excuses voor de verwarring aan de Tweede Kamer aan te zullen bieden: 

De Europese Commissie ging uit van de periode tot 2020. Zelf legde ik de nadruk op de periode tot 2014. Over beide perspectieven valt iets te zeggen, maar ik betreur dat daar onduidelijkheid over is ontstaan. Daarvoor zal ik de komende week mijn excuses aanbieden aan de Tweede Kamer.

Rutte sloeg de kritieken dat hij te weinig leiderschap zou tonen in de wind. Hij meent dat Nederland vrij stabiel is. Terugkomen van reces om extra besprekingen over de eurocrisis te houden zou een negatief effect hebben, aldus Rutte. 

Tijdens de persconferentie nam de premier ook afstand van verschillende uitspraken van zijn gedoogpartner Geert Wilders. Op de vraag of het legitiem is een link te leggen tussen de PVV en Anders Breivik, de Noor die onlangs tientallen jongeren doodschoot, antwoordde de premier negatief. De verantwoordelijkheid voor krankzinnige daad van een krankzinnige ligt alleen bij de dader en niet bij de ideologie die hij nastreeft, aldus de minister-president. Rutte zegt niet eerder te hebben gereageerd op de terroristische aanslag in Noorwegen omdat hij vond dat de Noren de tijd gegeven moest worden om te rouwen, in plaats van onmiddelijk het debat te voeren ‘of de kogel nu van links of van rechts kwam’.

Update 17.00

GroenLinks Kamerlid Ineke van Gent twittert dat Rutte niet één keer, maar nu twee keer een rekenfout maakt. Rutte meent dat tot 2014, 159 miljard euro (109 publiek en 50 miljard privaat) naar het steunfonds gaat, maar in werkelijkheid is er tot 2020 nog een extra bedrag van 56 miljard euro nodig.

Nederland heeft zich op de eurotop voor een nog groter bedrag gecommiteerd dan De Jager aan de Kamer had gemeld, meldde NRC vorige maand. Naast de 159 miljard euro, moet Nederland in totaal nog 35 miljard euro storten als garantie voor de Europese Centrale Bank.

PvdA-Kamerlid Ronald Plasterk en D66-Kamerlid Wouter Koolmees voeren aanstaande dinsdag een debat met premier Rutte en minister De Jager over de “verkeerde voorstelling van zaken” die zij hebben gegeven over de steun aan de euro, meldt NRC.

Tot nu toe weigeren De Jager en Rutte te erkennen dat Rutte een fout heeft gemaakt van 50 miljard euro. Dat er sprake is van een fout is inmiddels wel duidelijk geworden. De Jager schrijft dat hij de situatie betreurt, maar Rutte en De Jager weigeren vooralsnog verantwoordelijkheid voor de fout te nemen. De Jager en de topambtenaren hebben ook niet de indruk kunnen wegnemen dat de garantstelling van het kabinet aan de Europese Centrale Bank te lang verzwegen is. En dat dit door een onthulling door NRC Handelsblad aan het licht moest komen en niet door een open en eerlijke voorstelling van zaken door het kabinet.

Update 19.00

Het lukte Rutte vandaag niet om de oppositie tevreden te stellen met zijn rekenwerk. Wel verwerpt hij Wilders’ uitlating over moskeeën na de aanslagen in Noorwegen. De PVV-leider noemde moskeeën ‘haatpaleizen’. Rutte vindt dat ‘een verschrikkelijke uitspraak die te ver gaat’. D66-leider Pechtold vroeg hem eerder om een reactie, maar daarop had Rutte nog niet gereageerd omdat hij niet actief de media op wilde zoeken om er afstand van te nemen.