Rutte III zet in op hoge winsten, lage lonen

Terwijl de economie al jaren op rij groeit, blijven de lonen achter. In het nieuwe regeerakkoord wordt echter niets gedaan om loonstijgingen te bevorderen, maar ondertussen kort het nieuwe kabinet wel de winstbelasting.

Gold er in 2000 nog een tarief van 35 procent op winst van ondernemingen, nu is dat 25 procent. Als de nieuwe coalitie zijn zin krijgt zal dit dalen naar 21 procent in 2021. NRC rekende uit dat de deze zogeheten vennootschapsbelasting daarmee met 40 procent wordt verlaagd over een periode van ruim twintig jaar. De belasting op dividend wordt zelfs compleet geschrapt. NRC schrijft:

Wie heeft baat bij dat laatste? „De collectieve lasten voor het buitenland worden met 1,3 miljard euro verlaagd”, schrijft het Centraal Planbureau (CPB) in zijn analyse van het regeerakkoord. Wonderlijk. Of uniek? Zou dit de eerste regering zijn die niet alleen voor zijn eigen burgers belastingen verlaagt, maar ook die voor buitenlandse bedrijven? Ook al hebben ze in het buitenland geen stemrecht bij de Nederlandse verkiezingen.De belastingverlagingen illustreren de gegroeide machtsverhoudingen in de economie. Dat is een internationaal fenomeen. Lonen blijven achter, banengroei zit in uitzend- en flexwerk.

De winstgevendheid van met name grote ondernemingen heeft – bezien over een langere periode – nauwelijks schade opgelopen door de crisis die in 2008 begon. Dat is mogelijk omdat de eigenaren van ondernemingen zich van een verbluffend hoog aandeel van de economische waarde weten te verzekeren. ‘Economische waarde die kapitaalverschaffers, managers én werknemers gezamenlijk produceren’, aldus NRC.

Het schrappen van de vennootschapsbelasting kost het kabinet zeker 3,3 miljard in 2021. Daarmee wil de coalitie internationale bedrijven naar Nederland lokken. Dat zou kunnen werken, maar het is net zo waarschijnlijk dat bedrijven onmiddellijk hun boeltje pakken als een ander land nóg goedkoper blijkt te zijn. Een race naar de bodem, met potentieel desastreuze lange termijn effecten voor de economie. Bovendien getuigt het van een slecht geheugen. NRC:

Toen Ierland, een kampioen lage winstbelasting (12,5 procent), na de bankencrisis van 2008 miljardensteun van andere EU-landen nodig had, waren die lage belastingtarieven een steen des aanstoots. Eerst met lage belastingen bedrijven (banken, callcenters) elders uit Europa lokken en dan Europese steun aanvragen? Calvinistisch Noordwest Europa was spinnijdig. Naast de vraag of belastingverlaging banen brengt, is er een politieke vraag. Waarom wil Nederland verdere ongelijkheid in eigen land? Ongelijkheid in de bijdrage aan de samenleving, de welvaartsstaat, het fijne weefsel van collectieve voorzieningen, van gezondheidszorg en rechtspraak tot onderwijs en wegennet… Het kabinet vertroetelt grote ondernemingen op het moment dat zij gezien hun formidabele winstgevendheid juist een extra bijdrage kunnen leveren.

Lees het hele stuk in NRC