Rutte: 'Ik lieg niet, ik probeer geen dingen toe te dekken'

Mark Rutte schoof maandagavond aan bij Nieuwsuur om volgens de aankondiging ‘radicale ideeën’ te ontvouwen over de politiek voor de komende jaren. Daar kwam kritiek op want waarom deed Rutte dat niet gewoon in de Kamer, bij uitstek de plek waar het politieke debat moet plaatsvinden. Voor Sylvana Simons van BIJ! was het zelfs aanleiding Kamervoorzitter Vera Bergkamp aan te sporen tot ingrijpen om het mediaoptreden te voorkomen. Rutte verklaarde tegenover Mariëlle Tweebeeke dat hij in de studio zat als leider van de VVD en niet als premier en dat hij daarom de plannen niet in de Kamer presenteerde.

Tweebeeke zei razend benieuwd te zijn naar wat Rutte te melden had op het gebied van zichzelf opnieuw uitvinden, want dat heeft informateur Herman Tjeenk Willink immers geconstateerd, dat de doorgewinterde politicus zijn werkwijze drastisch moet veranderen. Maar eerst wilde ze nog even weten of hij zelf getwijfeld had over doorgaan als premier. Er was immers in het notulendebat een motie van afkeuring tegen hem ingediend die gesteund werd door zijn politieke vrienden. Rutte antwoordde dat het debat heel zwaar was maar dat hij lijstrekker is geworden met volle overtuiging en de verkiezingen heeft gewonnen. “Ik heb wel getwijfeld of het debat goed zou aflopen. Zo niet dan zou ik verder gegaan zijn als fractievoorzitter van de VVD om vanuit die positie de formatiegesprekken te voeren.”

Rutte zei dat hij zich wel gerealiseerd heeft dat de verhouding anders moet. Tweebeeke constateerde daarop dat dat besef een gevolg is van de blunder van minister Ollongren die haar aantekeningen zichtbaar toonde met daarop de gewraakte opmerking ‘Omtzigt functie elders’. “Als zij geen corona had gekregen en niet in haast het Binnenhof had verlaten zat u hier nu niet met radicale ideeën over bestuurlijke vernieuwing en macht en tegenmacht. Want eerder ging het daar nooit over.”

Het rapport over de kindertoeslagen ging daar wel deels over, antwoordde Rutte. “Wat er bij is gekomen is de vraag hoe zorg je bijvoorbeeld dat de echte maatschappelijke discussie in de Kamer plaatsvindt, hoe het debat ook juist tussen de middenpartijen wordt gevoerd.”

Dit bleek de ‘nieuwe’ Rutte te zijn. Hij zei tot het inzicht te zijn gekomen dat zijn methode om conflicten te voorkomen en verschillen glad te strijken er toe heeft geleid dat er te weinig debat is gevoerd. Dat gaat hij voortaan anders aanpakken. “Ik heb de afgelopen jaren misschien bijgedragen aan het laten wegebben van de tegenstellingen.”

Hij legde desgevraagd uit hoe hij zichzelf gaat veranderen. “Het is geen kwestie van goed of slecht. Ik ben in mijn functie verplicht dat de sfeer goed is en dat er besluiten worden genomen maar dat kan er toe geleid hebben dat partijen zich minder konden profileren.”

Hij zette, gevraagd naar zijn beruchte geheugenverlies, uiteen dat hij het heel druk heeft en dat er heel veel op zijn bureau komt. “Ik lieg niet, ik probeer geen dingen toe te dekken. Maar ik zal beter op moeten letten en bij alles dat ik onder ogen krijg mezelf moeten afvragen, is dit groot of klein, ken ik alle details?”

Voor de nieuwe bestuurscultuur noemde hij een aantal ideeën. Zoals dat het debat dat vrijdag in de ministerraad wordt gevoerd daarna in de Kamer moet plaatsvinden. Dat het kabinet niet op eigen houtje met de polder moet overleggen maar daar eerst de Kamer bij moet betrekken. “En het belangrijkste is de relatie tussen burger en overheid. Elke organisatie moet in de eerste plaats een plan maken om de menselijke maat voorop te stellen. Daarnaast is er het probleem van burgers die geen gehoor vinden. Er moet een club komen die tussen het kabinet en burger zit. Als mensen niet gehoord worden kunnen ze daar contact mee opnemen. Die club kan zo zien waar zaken misgaan en dat aan het kabinet en de Kamer rapporteren.”

Rutte merkte op dat de rechtspositie van de burger verbeterd moet worden waarop Tweebeeke fijntjes opmerkte dat die door de VVD juist consequent is afgebroken.

Tot slot ging het nog even over Pieter Omtzigt. Rutte zei sms-contact met het CDA-Kamerlid te hebben. Ze hebben afgesproken een gesprek met elkaar te zullen voeren maar vanwege de gezondheidstoestand van Omtzigt is nog onduidelijk wanneer dat zal plaatsvinden.

Omtzigt liet via Twitter weten hoe dat contact met Rutte is verlopen. Rutte zei dat Omtzigt ‘graag’ wilde praten, dat blijkt ‘altijd bereid’ te zijn geweest.

Woensdag debatteert Rutte in de Kamer over de formatie.

Hoe vaak spreek je iemand met een andere kijk op de wereld? Joop.nl, EW en Arminius willen je uitnodigen voor een wandeling of een videogesprek met iemand die over sommige zaken een andere mening heeft. Doe je mee? Beantwoord de eerste stelling hieronder. Meer lezen over De Wandeling? Klik hier. Zie je hieronder geen stelling? Pas je cookie-instellingen aan of klik hier.

window.addEventListener('message', function (evt){ var embed = document.getElementById('mycountrytalks-embed'); var currentScrollTop = 0, newScrollTop = 0; var additionalSafeSpace = 50; if (evt.origin === 'https://app.mycountrytalks.org') { if ("wasResized" in embed.dataset) { currentScrollTop = document.documentElement.scrollTop || document.body.scrollTop; newScrollTop = currentScrollTop + embed.getBoundingClientRect().top - additionalSafeSpace; window.scrollTo(0, newScrollTop); } embed.style.height = evt.data + 'px'; embed.setAttribute('data-was-resized', 'true'); } }, false);