Samsom: referendum bij nieuw Europees verdrag

Een nieuwe verdragswijziging van de Europese Unie moet in een raadgevend referendum aan de bevolking worden voorgelegd. Dat zegt PvdA-leider Diederik Samsom zaterdag in een interview met NRC Handelsblad.

Door verdragswijzigingen via referenda voor te leggen krijgt de Europese Unie voldoende democratisch mandaat, zegt de PvdA-leider in NRC. “Misschien voelen mensen dan eindelijk niet meer dat ze met hun rug tegen de muur staan, maar een keus hebben”, aldus Samsom. De discussie ligt gevoelig, omdat coalitiepartner VVD niets voelt voor een volksraadpleging over Europa.

De Tweede Kamer heeft onlangs voor het raadgevend referendum gestemd. De Eerste Kamer buigt zich nog over het voorstel. Als het wordt aangenomen, kan een referendum worden uitgeschreven als minstens 300.000 mensen hier via een petitie om vragen. De regering kan de uitslag alsnog naast zich neerleggen.

In 2005 werd in Nederland ook al een raadplegend referendum gehouden over een nieuw Europees Verdrag. Een meerderheid van de bevolking wees dat verdrag toen af. Het referendum was bindend, maar werd omzeild door het verdrag aan te passen. 

Volgens Samsom kan van de fouten van 2005 geleerd worden. Bij een nieuw referendum zou een meer genuanceerde vraag moeten voorliggen. Een simpel voor of tegen de Europese Unie, zoals Britse premier Cameron aan zijn landgenoten wil voorleggen, voldoet niet.

Europese regeringsleiders, waaronder Rutte, verwachten dat het Europees verdrag binnen enkele jaren zal moeten worden aangepast om de afspraken over een meer gecoördineerd Europees economisch bestuur een Europese wettelijke basis te geven. Wat Samsom betreft zouden in zo’n nieuw verdrag ook afspraken moeten worden gemaakt over sociale voorzieningen op Europees niveau.

Grote bedrijven zijn grensoverschrijdend en worden in hoog tempo internationaler, maar het sociale vangnet dat als tegenmacht voor de vrije markt functioneert, regelen we nationaal. Dat moet je dus ook op Europese schaal organiseren.

NRC: Samsom in NRC: Referendum bij nieuw Europees verdrag