'Sneller dik door slecht slapen'

Leidse onderzoekers claimen dat slecht slapen uiteindelijk kan leiden tot overgewicht, dit komt door een verlaagde activiteit van ‘bruin’ vet

Ons lichaamsvet kent twee varianten, bruin en wit. Dat bruine vet is nodig om het witte te verbranden. Het zet onder meer vetzuren om in lichaamswarmte. Leidse onderzoekers schrijven deze week in het wetenschappelijk tijdschrift PNAS dat de bruine variant minder actief te werk gaat bij muizen die wekenlang in kunstmatig licht moesten doorbrengen. Het verklaart een eerder onderzoek dat bij 100.000 vrouwen een verband vond tussen overgewicht, en verlichte slaapkamers.

Lichtvervuiling ‘Onze biologische klok heeft een functie’, zegt medeonderzoekster Rosa van den Berg. ‘Het bereidt ons energieverbruik voor op het komende seizoen. Kortere dagen duiden op koude winters, waarbij we onszelf warm moeten houden.’ Dan stoken we onze innerlijke kachel dus op.

Door alle lichtvervuiling van tegenwoordig denkt ons lichaam dat het zomer is.’ Resultaat: het bruine vet doet het rustiger aan en daarmee gaat het energieverbruik omlaag

En zo blijven we met meer wit vet zitten en dat kan op de langere termijn voor problemen zorgen. 

Onderzoek met drie groepen muizen Voor het onderzoek bekeken de Leidenaren drie groepen muizen. Eén groep verbleef 12 uur per dag in een lichte omgeving, één 16 uur, en de derde groep maakte dagen van 24 uur licht. Slapen mochten ze wel. Hoewel de drie groepen allemaal evenveel te eten kregen – de 24-uursgroep at om onduidelijke redenen zelfs minder – verkreeg de laatste groep toch duidelijk meer wit vet dan de eerste. ‘Een interessante bevinding’, vindt Wouter van Marken Lichtenbelt, hoogleraar ecologische energetica en gezondheid aan de universiteit van Maastricht. Hij stond in 2009 mede aan de basis van de ontdekking dat volwassen mensen bruin vet in zich hebben. 

Het is een goed uitgevoerd onderzoek. Maar, zoals de auteurs ook aangeven, niet één op één door te trekken naar de mensen

De muizen verbleven in een temperatuur van 22 graden. Voor het knaagdier vrij koud, wat maakt dat ze omwille van hun energieproductie sowieso al relatief veel bruin vet hebben, legt Van Marken Lichtenbelt uit. ‘Ook daardoor wordt het iets onzekerder wat lichtvervuiling met de activiteit van ons bruine vet doet.’

CC foto: DAVID HOLT

Volkskrant:  Leids onderzoek: ‘Slecht slapen maakt dik’