Spaanse onvrede vertaalt zich in verkiezingsuitslag

Zoals verwacht hebben de Spaanse socialisten een groot verlies geleden bij de lokale en regionale verkiezingen. De Spaanse premier Zapatero heeft op de avond weten dat hij berust in het verlies van zijn PSOE. Grote winnaar was de conservatieve Partido Popular. De Volkspartij heeft naar schatting 37 procent van de stemmen behaald. De socialisten kwamen niet verder dan 28 procent, het slechtste resultaat sinds Spanje in 1978, na het tijdperk-Franco, een democratie werd. Dat meldt de Volkskrant.

Update maandag 07.30

Zapatero erkent dat zijn partij is afgestraft voor de economische situatie in het land, zo meldt de Volkskrant. Spanje heeft met ruim 20 procent de hoogste werkloosheid van Europa, onder jongeren is dat zelfs 40 procent. 

Het was eigenlijk al duidelijk dat de Spaanse onvrede zich zou wreken in de uitslag van de lokale en regionale verkiezingen die zondag zijn gehouden, zo meldde de Spaanse krant El Pais. De eerste exit polls maakten al duidelijk dat de regerende arbeiderspartij PSOE de macht kwijt raakte in Madrid, Barcelona en Valencia, de drie grootste steden. De verkiezingen werden gehouden te midden van de protesten tegen de hoge werkloosheid in het land. Duizenden Spanjaarden zetten hun betogingen door ondanks een demonstratieverbod dat altijd geldt bij verkiezingen.

Update zondag 21.15

Amper waren de stemlokalen gesloten of de Spaanse arbeiderspartij Partido Socialista Obrero Español (PSOE) moest onder ogen zien dat ze op een politieke nederlaag afstevent. Een woordvoerster van de partij, Elena Valenciano, zei dat het “geen goede nacht zal worden voor de PSOE”, zo meldt El Pais. “Het lijkt me duidelijk dat de uitslag van deze verkiezingen direct gerelateerd is aan de economische crisis en de gevolgen voor de Spaanse samenleving”, aldus Valenciano.

Volgens exit polls gaat in Madrid en Valencia, zowel lokaal als regionaal, de winst naar de conservatieve Partido Popular. In Barcelona winnen de Catalaanse conservatieven van Convergència i Unió (CiU). Maar de grootste verrassing kwam in het Baskische San Sebastian. Daar versloeg de kandidaat van Baskische nationalisten de socialist Odon Elorza, die al 20 jaar aan de macht was.

Eerder

Ondanks een verbod, zetten dit weekend zeker 20 duizend Spanjaarden hun demonstratie tegen de hoge werkloosheid voot. De Spaanse Kiesraad had de betoging op het Puerta del Sol, een centraal gelegen plein in de hoofdstad Madrid verboden, omdat er zondag verkiezingen zijn. In Spanje is het verboden om te demonstreren in een weekend dat er verkiezingen zijn. Desondanks bleef het na middernacht druk op het plein, zo schrijft Trouw.

Trouw meldde dat toen de klok middernacht sloeg, de betogers een minuut stilte hielden, om vervolgens in gejuich uit te barsten. ”Nu zijn we illegaal”, riepen ze. ”Het volk zal nooit verslagen worden.”

Minister Alfredo Perez Rubalcaba (Binnenlandse Zaken) zei vrijdag dat de politie de wet zou handhaven, maar ”op een proportionele wijze”.

Trouw maakte een reportage van het Puerta del Sol waar de betoger bivakkeren. Ze noemen zich de Movimiento M-15, naar 15 mei, de dag waarop de protesten van start gingen. Wat als een kleine beweging van linkse jongeren en anarchisten begon, is nu een massaprotest van ontevreden Spanjaarden uit alle bevolkingslagen geworden, zo schrijft de krant.

Spanje heeft het hoogste werkloosheidspercentage van de EU: ruim 21 procent. Onder jongeren is dat zelfs 40 procent. Zondag werd in dertien van de zeventien autonome regio’s een nieuw regionaal bestuur gekozen. Daarnaast gingen Spanjaarden in 8000 gemeenten naar de stembus. De uitslag zal een indicator zijn voor de landelijke verkiezingen in 2012. In de peilingen stond de regerende arbeiderspartij PSOE L op zwaar verlies: een directe boodschap aan premier Zapatero.

Lees meer bij Trouw: Spanjaarden verder met illegale betoging