Speculanten loeren op falend Europa

Volgende week komen de vier grote eurolanden Frankrijk, Duitsland, Spanje en Italië bijeen. De Italiaanse premier Mario Monti waarschuwt op voorhand al dat bij de gesprekken geen ruimte is voor mislukking. Hij waarschuwt voor een dodelijke spiraal ‘waarvan de gevolgen meer politiek dan economisch’ zullen zijn. Vrijdag ontmoet Monti de Duitse bondskanselier Angela Merkel, de Franse president François Hollande en de Spaanse premier Mariano Rajoy.

Monti verklaart tegenover een aantal Europese kranten, waaronder The Guardian dat bij een mislukken van de EU-top en het niet herstellen van het vertrouwen in de eurozone:

er gaandeweg grotere speculatieve aanvallen zullen komen op individuele landen, waarbij vooral de zwakkere landen getroffen zullen worden. Een groot deel van Europa zou worden opgezadeld met zeer hoge rentes, wat van invloed zou zijn op de staten  maar indirect ook op bedrijven. Dat is precies het tegenovergestelde van wat nodig is voor economische groei. Door de sluipende economische verlamming zal de frustratie bij de burgers inzake Europa groeien, hierdoor ontstaat een vicieuze cirkel. Om uit de crisis van de eurozone en van de Europese economie te raken, is steeds meer integratie nodig. Indien we de problemen niet snel oplossen, zal niet alleen de publieke opinie maar ook de regeringen en parlementen zich keren tegen een grotere integratie.”

Volgens Monti is het begin van dat proces al van start gegaan. Hij wijst naar het Italiaanse parlement dat traditioneel pro-Europees is, maar zich daar tegenwoordig steeds meer tegen afzet.

Donderdagavond verlaagde kredietbeoordelaar Moody’s nog de status van vijftien internationale banken, waaronder HSBC, Barclays en Royal Bank of Scotland. Moody’s schrijft dat deze banken erg kwetsbaar zijn vanwege ‘buitenproportionele verliezen’.

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) stelde eerder ook al dat de crisis in de eurozone alleen verbeterd kan worden met krachtige stappen. De eurozone zit momenteel in een kritieke fase; de eurolanden moeten de kwetsbare link tussen zwakke banken en de uitgeputte overheidsfinanciën van landen zien te breken. Christine Lagarde , voorzitter van het IMF, stelt zelfs dat de euro zich bevindt in een fase van ‘acute stress’. Lagarde sprak donderdagavond bij een bijeenkomst voor de ministers van financiën van de eurolanden in Luxemburg. Volgens haar zijn directe kapitaalinjecties voor banken, een bankenunie met gezamenlijke depositogaranties en meer actie van de Europese Centrale Bank dringend nodig. Uiteindelijk zal Europa naar een vorm van gezamenlijke aansprakelijkheid voor overheidsschulden in een begrotingsunie moeten. Angela Merkel, de leider van de grootste en meest krachtige economie in de eurozone, weigert vooralsnog. Duitsland is bank om ‘nog meer’ voor de laksheid van andere landen te moeten opdraaien.

The Guardian houdt een live-blog bij van de bijeenkomst van Italië, Duitsland, Frankrijk en Spanje.

Update 20.50 uur

De leiders van de vier grootste economieën hebben vanavond consensus bereikt over investeren in de groei. Ze hebben afgesproken 1 procent van het Europese bruto binnenlands product (bbp) te investeren om de groei te bevorderen. Bij elkaar gaat dat om een bedrag van 120 tot 130 miljard euro. 

Frankrijk, Italië en Spanje willen dat Noord-Europa solidair blijft met het zuiden, maar Merkel hield voet bij stuk. Ze ziet niets in het voorstel over de euro-obligaties waarbij alle landen dezelfde rente betalen al ze geld lenen. Ook wil ze niet schuiven met de verantwoordelijkheid voor reddingsoperaties van banken. Die moet volgens haar bij de landen zelf blijven en niet bij Brussel. 

Trouw: Monti waarschuwt voor apocalyptische toestanden als EU-top mislukt

cc-foto: Forum PA