Te dikke kinderen onder toezicht jeugdzorg

In februari zijn drie kinderen door de kinderbescherming onder toezicht gesteld van een voogd van jeugdzorg. Reden: ze zijn te dik. De ouders gingen in beroep bij het gerechtshof, maar volgens de rechter staat de kinderbescherming in haar gelijk. Het is, voor zover bekend, de eerste keer dat obesitas heeft geleid tot onder toezicht stelling. Is een dergelijke aanpak nuttig, of leidt dit tot te veel inmenging?

De kinderen van zes, elf en dertien hebben een flink overgewicht. Zo is het meisje van zes 17 kilo te zwaar, de jongen van elf is 18 kilo te zwaar en de jongen van dertien is zelfs 51 kilo te zwaar.

De ouders hebben zelf hulp ingeschakeld van een vrijwilliger om hen te helpen. Volgens de advocaat van de ouders heeft de vrijwilliger, nadat de moeder in gebrekking Nederlands om hulp vroeg, jeugdzorg prompt ingeschakeld. Volgens de kinderbescherming wordt echter alleen ingegrepen bij kinderen met obesitas wanneer de ouders hulp weigeren en de problemen zo groot zijn dat de ontwikkeling van het kind bedreigd wordt, of geblokkeerd.

Volgens de rechter is dit het geval en daarom acht hij de OTS-maatregel terecht. NRC schrijft:

(De ouders zijn, red) te weinig voortvarend en hebben geen inzicht in de ernst van de situatie. Te dikke kinderen moeten veel aandacht krijgen en ‘intensieve hulp’ bij wat ze eten en hoeveel ze verbruiken. Ouders moeten stimuleren, steunen en betrokken zijn. Deze ouders hebben “onvoldoende intrinsieke motivatie en inzicht” om vrijwillig en langdurig het gedrag van hun kinderen te laten veranderen.

In NRC Handelsblad ( betaalde editie ) sluit kinderarts Marian Sanders van het Lucas Andreas Ziekenhuis zich bij de uitspraak van de rechter aan:

Een succesvolle behandeling betekent met ouders én kinderen praten. Heel soms lukt dit niet. In uitzonderlijke gevallen zou je daar een dergelijke maatregel voor kunnen gebruiken.

In de rubriek ‘experts’ in NRC geven experts van het Nederlands Juristenblad commentaar op de uitspraak van de rechter. Hoogleraar gezondheidsrecht Aart Hendriks en hoofddocent staatsrecht in Leiden, Michiel van Emmerik, komen aan het woord. Beiden noemen de uitspraak juridisch correct, maar vinden het tegelijkertijd niet aan de rechter om hierover te oordelen. Zo vraagt Hendriks zich af of alle 12.000 kinderen in Nederland die aan obesitas lijden straks onder toezicht worden gesteld. Van Emmerik vindt dat de uitspraak van de rechter de indruk van een ‘opvoedingspolitie’ wekt: “Straks gaat de staat nog bepalen hoe laat kinderen naar bed moeten en hoe vaak zij moeten sporten.”