[Update] NRC publiceert weer vertrouwelijke info over Friso

NRC-journaliste Jannetje Koelewijn was vrijdag toevallig het Oostenrijkse Lech, waar prins Friso bedolven is onder een lawine. De echtgenoot van Koelewijn is neurochirurg en moest een cursus geven in het ziekenhuis waar de prins ligt. Wanneer de behandelende arts verslag doet aan haar echtgenoot, luistert ze mee. De krant publiceerde vervolgens de nieuwe informatie. Het komt NRC op forse kritieken te staan, want hoe zit het met het recht op privacy van de prins, en: hoe zit het met het medisch geheimplicht van de arts?

Update zondag

NRC-journaliste Jannetje Koelewijn heeft zondag opnieuw vertrouwelijke informatie naar buiten gebracht over de gezondheid van prins Johan Friso. NRC meldt onder meer dat op een MRI-scan die de prins een dag na zijn ongeluk onderging geen bijzonderheden te zien waren geweest.

Er rijzen steeds meer vragen bij het handelen van Koelwijn, haar man en NRC. Volgens Ben Crul, arts en oud-hoofdredacteur van Medisch Contact, heeft Tulleken zijn medisch beroepsgeheim geschonden door informatie over prins Friso naar buiten te brengen. In het ergste geval kan de Utrechtse arts zelfs worden vervolgd. “Als de koninklijke familie Tulleken aanklaagt, dan gaat hij het moeilijk krijgen bij de tuchtrechter”, zegt Crul tegen de NOS.

Update 20.20

Neurochirurg Kees Tulleken, de echtgenoot van Jannetje Koelewijn, heeft bewust medische informatie over Friso verspreid. Hij dacht dat deze ‘de zaak ten goede zou komen’. Hij verklaart dat hij mythevorming wilde voorkomen. Tulleken:

Het was een beetje ontlastend. De druk was een beetje van de ketel. Als je hebt wat Johan Friso heeft mét een schedelbasisfractuur erbij, maakt dat de prognose ongelofelijk veel slechter. “Schedelbasisfractuur wel of niet maakt alles uit: hersenen op de scan na zes uur nog volkomen normaal wil in ieder geval zeggen dat er nog een uitgangspunt is voor een volledig herstel.”

Tulleken en Koelewijn hebben niet overwogen de RVD in te schakelen om deze informatie naar buiten te brengen. Hij verklaart:

Sorry hoor, maar we zijn toch vrije, onafhankelijke pers? Wij worden zo gemangeld door persofficieren en persmensen dat je al bijna vergeet dat iemand als mijn man gewoon zijn verhaal kan vertellen zonder dat daar iemand tussen zit.

Eerder:

NRC pakte groots uit. Op de voorpagina prijkt: “Hoe zal het brein van prins Friso zich houden?” – Een gedetailleerd verslag van de hand van Koelewijn. Ze schrijft onder meer :

We gaan meteen naar het ziekenhuis, en daar horen we dat de hoogleraar neurochirurgie van de Universitätskliniken, Claudius Thomé, net naar de Traumatologisch Intensivstation in Haus 8 is geroepen. […] Om kwart over zes is Claudius Thomé weer terug. Hij brengt verslag uit aan mijn man en ik luister mee. Ik heb Thomé verteld dat ik journalist ben en dat ik verslag zal uitbrengen in de krant waarvoor ik werk […] Er zijn dingen die ik niet mag horen. Dan wenden de twee mannen zich af. Dit is wat ik wel mag horen: dat de patiënt geen schedelbasisfractuur heeft. Dat er geen verwondingen aan de rest van zijn lichaam zijn. Dat het enige serieuze probleem de asfyxie is, de ademnood waarin de patiënt verkeerd heeft, gedurende twintig minuten. Dat de reanimatie vrij lang geduurd heeft – ik mag niet weten hoe lang – en dat zijn temperatuur 32 graden was toen hij onder de sneeuw vandaan gehaald was. Redelijk gunstig, begrijp ik. Bij een lage temperatuur kan het lichaam met minder zuurstof toe.” 

Wanneer Thomé niet komt opdagen bij het eten, laat de echtgenoot van Koelewijn zich toch ontvallen dat Claudius Thomé degene zal zijn die een gaatje in het hoofd van de prins Friso zal boren als de druk te hoog oploopt. Rechts frontaal, zodat er zo min mogelijk schade ontstaat. 

NRC-hoofdredacteur Peter Vandermeersch reageert op de website op alle commotie:

Ze maakte zich duidelijk bekend als journaliste en zei dat ze over hun gesprek zou schrijven voor NRC. Een Oostenrijkse arts vertelde haar daarop dat er geen sprake was van een schedelbasisfractuur, iets wat tot dan toe door de media werd verspreid, en dat de grootste zorg de langdurige ademnood was waarin de patiënt verkeerd heeft. Andere details over het ongeluk en de toestand van de patiënt vroegen de artsen niet te publiceren of wilden ze niet vertellen.

We besloten om het verhaal genuanceerd te publiceren. Omdat het wel degelijk nieuwe informatie toevoegt aan het verhaal van het ski-ongeluk en omdat het gegevens die tot nu toe voor waar werden aangenomen ontkrachtte of nuanceerde.

Hier botsen, en daar waren we ons gisteren natuurlijk bewust van, het recht op privacy van de patiënt met het recht op informatie. Daarom stelden we ons terughoudend op. We hielden rekening met de privacy en publiceerden niet alle details die we wisten. Maar wel de elementen die een ander licht wierpen op de gezondheidstoestand van de prins dan tot nu toe bekend. Want dat is nu eenmaal onze taak: zo betrouwbaar en genuanceerd mogelijk de mensen informeren.

Een woordvoerder van het ziekenhuis in Innsbruck noemt de uitlatingen van Koelewijn grotendeels incorrect. NRC houdt echter vol dat de informatie wel correct is, zo heeft krant van bronnen binnen het ziekenhuis vernomen. Koelewijn schrijft:

De Rijksvoorlichtingsdienst is niet blij dat ik hier in het ziekenhuis ben. De perswoordvoerder van het ziekenhuis heeft mij vanmiddag benaderd en gevraagd wat ik aan het doen was en gezegd dat ik verkeerde informatie verspreid. Vervolgens heb ik de zaken nog tot drie keer toe gecheckt. Behandelend arts Claudius Thomé heeft mijn man, neuro-chirurg Kees Tulliken, verzekerd dat het klopt.