Van Rijn negeert waarschuwingen ouderenzorg

De toekomst van de ouderenzorg wordt voor een deel woensdag bepaald in de Tweede Kamer. Daar debatteert het kabinet met de oppositiepartijen. SP, CDA en PVV vinden dat het kabinet en de gedogende partijen (D66, CU en SGP) de nieuwe WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) te snel wil invoeren, zonder goed na te denken over wat de gevolgen zijn. Volgens de nieuwe wet wordt niet het Rijk, maar de gemeenten en de zorgverzekeraars verantwoordelijk voor veel zorgtaken. De overheveling gaat gepaard met forse bezuinigingen.

De oppositiepartijen willen dat het kabinet langer de tijd neemt om na te denken over de gevolgen van de nieuwe wet. Deze zou dan ook pas in 2016 moeten ingaan. Van Rijn wil daar echter niets van weten en houdt voet bij stuk. In het verleden heeft de staatssecretaris wel eens gezegd dat gemeenten minstens een jaar nodig hebben tussen besluitvorming en invoering. Nu krijgen ze van hem slechts acht maanden.

In de nieuwe wet staat onder meer dat ouderen langer zelfstandig thuis moeten blijven wonen. De stap naar verzorgings- of verpleeghuizen moet minder makkelijk zijn. Op termijn hoopt het kabinet hierdoor miljarden te kunnen bezuinigen. De SP waarschuwt echter voor het gevolg: 800 van de 1300 verzorgingshuizen moeten in de nabije toekomst sluiten. Onder meer ouderen die in de buurt van die tehuizen wonen en gebruik maken van de faciliteiten, zijn daar de dupe van. SP-Kamerlid Siderius:

Ook de ouderen uit de buurt maken gebruik van de kapper, de maaltijdservice en andere voorzieningen van het verzorgingshuis. Wat heeft het voor zin om eerst deze voorzieningen af te breken en vervolgen weer op te bouwen?

Staatssecretaris gelooft niet dat zoveel tehuizen zullen moeten sluiten. Hij noemt een cijfer van 10 tot honderd. Bovendien zouden die tehuizen toch al gesloten worden, omdat ze verouderd zijn, aldus Van Rijn. De staatssecretaris houdt voet bij stuk en zegt alles gedaan te hebben om de overgang goed te laten verlopen en de zorg voor ouderen ook voor de toekomst betaalbaar te houden, zo meent hij. “Ik ben daar ook gewoon trots op”, aldus Van Rijn.

De afgelopen weken hebben talloze individuen en organisaties aan de bel getrokken vanwege de plannen van Van Rijn. Zo zijn begin april in minder dan een week tijd bij het Meldpunt Gedwongen Verhuizingen in de ouderenzorg meer dan 500 meldingen binnen gekomen, omdat steeds meer verzorgingstehuizen hun deuren sluiten of fuseren, vooruitlopend op de plannen van Van Rijn.

Huisartsen waarschuwden eerder al dat veel ouderen langer thuis moeten blijven wonen, terwijl dat eigenlijk helemaal niet kan. Ruim driekwart van de huisartsen merkt dat het nu al problemen oplevert. “De kwaliteit van de zorg is op deze manier niet gegarandeerd”, zei Steven van Eijck, LHV-voorzitter, tegenover NOS.

In een enquête van de NOS zei een grote meerderheid van de 163 woningcorporaties nog dat er geen geschikte woningen zijn voor al die ouderen van wie nu wordt verwacht dat ze zelfstandig gaan of blijven wonen. De corporaties hebben steeds minder geld voor aangepaste woningen. Ze hopen dat gemeenten met hen zullen investeren, maar ze betwijfelen of dat zal gebeuren.

Dinsdag riepen diverse prominenten het kabinet middels een advertentie nog in de Volkskrant op om af te zien van de grote bezuinigingen in de zorg, of in ieder geval de plannen uit te stellen. De prominenten schreven:

Het kabinet van PvdA en VVD wil dat ouderen langer thuis blijven wonen. Daarom is er voor veel ouderen die zorg nodig hebben geen plek meer in een verzorgingshuis: 800 verzorgingshuizen worden met sluiting bedreigd. Maar tegelijkertijd wordt er door het kabinet óók flink bezuinigd op de thuiszorg, huishoudelijke verzorging en de dagbesteding en begeleiding. Dit kan niet. Je kunt niet de verzorgingshuizen sluiten, terwijl ook in de thuiszorg wordt gesneden.

Door het akkoord met D66, CU en SGP heeft het kabinet ook in de Eerste Kamer een meerderheid. Wacht het te lang met het indienen van de plannen, dan kan dat wel eens anders uitpakken. Volgend jaar vinden namelijk de Provinciale Statenverkiezingen plaats en verandert de samenstelling van de Senaat. Het kabinet moet dan nog maar bezien of het dan haar meerderheid behoudt.

NOS: Van Rijn: ik ben er gewoon trots op