VN: 'Gifgas aangetoond, gebruik is oorlogsmisdaad'

De VN-inspecteurs zeggen, zoals redelijkerwijze verwacht werd, overtuigend bewijs te hebben dat in Syrië bij een aanval chemische wapens zijn gebruikt. De inspecteurs trekken deze conclusie na het onderzoek van de afgelopen weken. Wie er achter de aanval zit is niet onderzocht. De onderzoekers mochten van de Syrische president Assad alleen onderzoek doen wanneer ze de schuldvraag niet zouden onderzoeken. VN secretaris generaal Ban Ki-moon zei in een reactie dat het gebruik van gifgas een oorlogsmisdaad is.

Updates onderaan:

Honderden mensen kwamen om het leven bij een aanval op 21 augustus. Artsen Zonder Grenzen zegt dat er 355 doden zijn gevallen, de VS houden het op 1.429.

Meerdere partijen beschuldigen het Syrische regime van de aanval. Enkele dagen na de aanval begon de VN met een onderzoek op de bewuste locatie. Het langverwachte rapport dat inmiddels is ingezien door persbureau AP, wordt vandaag gepresenteerd.

De onderzoekers stellen in het rapport dat er ‘duidelijk en overtuigend bewijs’ is, dat op relatief grote schaal chemische wapens zijn ingezet. De onderzoekers baseren hun uitkomsten onder meer op bodem- en bloedonderzoek. Uit dit onderzoek is af te lijden dat het zenuwgas ‘sarin’ is gebruikt. In het rapport, dat inmiddels aan VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon is aangeboden, staat onder meer:

De conclusie is dat er chemische wapens zijn gebruikt in het aanhoudende conflict tussen de oppositiepartijen en het Syrische regime […] gericht tegen burgers, onder wie kinderen, op een relatief grote schaal.”

Zowel Frankrijk als de Verenigde Staten lieten eerder al weten overtuigd te zijn dat sarin is ingezet. President Obama zinspeelde op militair ingrijpen, maar de afgelopen weekend hebben de VS en Rusland afgesproken dat Assad zijn arsenaal van chemische wapens zal ontmantelen.

Minister Frans Timmermans hoopt dat de resolutie die de Veiligheidsraad gaat opstellen over Syrië duidelijke taal bevat. Wanneer niet meegewerkt wordt aan het inleveren van de chemische wapens, moeten er duidelijke consequenties tegenover staan. De minister van Buitenlandse Zaken verwees naar Hoofdstuk 7 van het Handvest van de Verenigde Naties waarin staat dat ingrijpen mogelijk is wanneer Syrië zich niet aan de afspraken houdt. De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergej Lavrov, vreest dat een VN-resolutie het vredesproces dat Rusland en de VS nu zijn ingegaan kan verstoren. 

Update 19:20

VN secretaris-generaal Ban Ki-moon heeft gereageerd op het rapport en Frankrijk kent geen twijfel over de schuldvraag, meldt de Volkskrant:

Ban Ki-moon spreekt van ‘de meest significante bevestiging van het gebruik van chemische wapens tegen burgers sinds Sadam Hussein ze in 1988 heeft ingezet in Halabja.’ Hij bracht de boodschap ‘met een zwaar hart’, zo zei hij. Hoewel het rapport – volgens afspraak – met geen woord rept over wie de dader is achter de gifgasaanval, zegt de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Laurent Fabius, dat ‘er geen twijfel is’ dat Assad hier schuldig aan is. 

Het r apport van de VN is hier te raadplegen.

Ondertussen heeft Turkije een Syrische helikopter neergehaald die volgens de Turkse vice-premier het luchtruim van zijn land had geschonden.

Update 23:50

De Morgen meldt :

Al over enkele dagen kan begonnen worden met de vernieling van het arsenaal Syrische geheime wapens. Dat heeft de Organisatie voor het verbod op chemische wapens (OPCW) vandaag laten weten.

BBC: Syria crisis: UN to confirm sarin gas used in Damascus